Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogólnacharakterystykaasertywności
17
2.ASERTYWNOŚĆJAKOUMIEJĘTNOŚĆSPOŁECZNA
Umiejętnościspołeczne–zgodniezujęciemM.Argyle(1994,za:M.Oleś
1998,s.21–22)–sąwzorcamizachowańspołecznychwchodzącymiwskład
społecznychkompetencjijednostki,toznaczyzdolnościamiwywieraniapożą-
danegowpływunaotoczenie.Uzyskiwaneefektydziałaniamogąłączyćsię
zosobistąmotywacjąlubzdążeniemdoosiąganiacelówirealizacjiswychza-
mierzeń.Umiejętnościspołeczneobokwymiarubehawioralnegoobejmująod-
powiednizakreswiedzynatematpożądanychsposobówzachowań,zdolnośćich
rozumieniaiocenianiaorazpewienpoziomzrównoważeniaemocjonalnego
umożliwiającegoichprzejawianie.Wieleosóbcierpizpowoduniewystarczają-
cychumiejętnościspołecznych.Ichposiadaniemocnorzutujebowiemnapopu-
larnośćjednostkiijejpowodzeniewrelacjachinterpersonalnychoraznapoczu-
cieszczęścia,anawetzdrowiepsychiczne.Mimożeumiejętnościspołecznesą
nabywanegłównienabaziedoświadczeńwrodzinie,grupierówieśniczejczy
wszkole,wieleznichzpowodzeniemmożnarozwijaćwtrakcieodpowiednich
treningów.Szczególniepodatnanaćwiczeniejestasertywność.
Asertywnośćjakojednazumiejętnościspołecznychodnosisiędospołecz-
nieakceptowanychformwyrażaniaiobronysiebie.
Umiejętnościasertywnemająnaceluobronęirozwój„ja”orazskuteczną
realizacjęcenionychwartościprzezzachowaniaautoekspresyjne,skuteczność
zadaniowąorazwysokąkompetencjęinterpersonalną.Zachowaniaasertywne,
którychcelemjestintereswłasny,niemogąnaruszaćprawinnychludzi,nie
mogąimszkodzić.Warunekten–jakpodkreślaH.Sęk(1988,s.800)–odróż-
niazachowaniaasertywneodagresywnych.
Zachowanieagresywnepoleganaochroniewłasnychprawjednostkiireali-
zacjijejcelówwsposób,którynaruszaprawainnychludziorazpomniejszalub
redukujewartośćiznaczenieichcelówimożliwości(J.Mączyński1984,1987,
1993).Poprzezagresywnezachowaniejednostkamanifestuje,że:onamaokre-
śloneprawa,którychniemająinni;jejpotrzeby,wymaganiaipoglądysąważ-
niejszeniżinnych;onamabardzowieledozaoferowaniawrelacjachinterper-
sonalnych,inniludziezaśbardzomało.Celemzachowaniaagresywnegojest
więcwalkaodominacjęwkontaktachinterpersonalnychkoszteminnychosób
(K.Backiin.1991,za:J.Mączyński1993,s.43–44),efektemzaśszkodzenie
ludziominiszczenieotoczenia.Tenefektuszkodzeniamożebyćzarównofi-
zyczny,jakipsychiczny,bezpośredniipośredni,bardzodyskretnylubgłęboko
ukryty(H.Sęk1988,s.800).
Zachowaniaagresywnegoniemożnazatemmylićzzachowaniemasertyw-
nym.Mimożezachowanieasertywnejestukierunkowanenaochronęwłasnych
prawjednostki,tojednakzeswejnaturyniemaonocharakteruegocentryczne-
go,gdyżuwzględniatakżeprawa,potrzebyiinteresyinnychludzi(J.Mączyński
1993,s.43).Zachowanieasertywnejednostkiwypływazjejprzekonania,że:
