Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cach98.Zkoleimediachilijskie,donoszącouwolnieniu33górnikówpo69
dniachprzebywaniapodziemią,zainteresowałysięrewelacjamidotyczącymi
stylużyciauwięzionych,adokładnierzekomychkontaktówseksualnych
międzynimiorazkanibalizmem,doktóregomiałodojśćwobliczuśmierci
głodowej.Nietrzebaszukaćdalekoinnychprzykładów.Jakpotężnąbronią
sąmedia,wspomagającebezpośredniobiegopowieści,wyzwalającenowesy-
tuacjefolklorotwórcze,świadcząkolejnenwersje”(wśródnichteoriespisko-
we),wyjaśniająceprzyczynykatastrofysmoleńskiej99.
Znośnikówmedialnych–ozdecydowaniefolklorotwórczejnmisji”–bez
wątpieniaprymwiedzietelewizja,nazwanannajważniejszymmediumXX
wieku”100.Mającogromnerzeszeodbiorców,nbombardując”ichinformacja-
mi,wielokrotnieprzytymjepowtarzając,sprawia,iżokreślonetreścizaczy-
nająfunkcjonowaćwpowszechnymobiegu.Imtematbardziejintrygujący,
tymwiększareakcjaodbiorcówitymwiększaliczbakolejnychinterpretacji
przywoływanegozdarzenia,któretointerpretacjewprocesiekomunikowa-
niazaczynajążyćwróżnychgatunkachiwariantach101.Telewizjastwarza
równieżokazjedoponownegowejścianwżycie”zapomnianychjużmate-
riałów(kolejnereprezentacje).Oczywiścieniewszystkienodgrzebane”mate-
riałymajątakąsamąszansę,bychoćnajakiśczaspozostaćwcentrumuwa-
gi.Itutajdecydujegłównieniepowszedniość,oryginalnośćsamychprzekazów
(np.tematncudownych”uratowań),atakżeśrodowisko,wjakimtekstyznów
stająsiępopularne.Szansęnadostaniesiędorepertuaruiprzetrwanie
wnimnmajątylkotakieutwory,którewyrażająprzeżyciazbiorowości,kon-
flikty,sytuacjeiwydarzeniaznanegronusłuchaczy.Utwórmusiodpowia-
daćpotrzebomspołeczności”102.Stądnp.wśrodowiskachgórniczychpowo-
dzeniemciesząsiętreściodzwierciedlającenkopalnianą”rzeczywistość(np.
niebezpiecznenprzygody”górnikówpodziemią,relacjezprzełożonymiikole-
gamiwpracyitd.),oddająceaktualneproblemy.
Katastrofywkopalniachsąwydarzeniamistrictemedialnymi,przyktó-
rychprezentacjiistotnesą:nstereotypowesposobyprzedstawianiatragedii
ischematyfabularneumożliwiająceprzesunięcieakcentówwzmacniających
98D.Świtała-Trybek,Ktozawinił?OsposobachDwyjaśniania”tragedii(naprzykładzie
wybranychkatastrofwkopalniach),w:Zmowa,intryga,spisek.Otajnychukładachwstruk-
turzecodzienności,red.M.SztandaraiK.Łeńska-Bąk,Opole2010,s.280–281.
99J.Hajduk-Nijakowska,Teoriaspiskowajakogatuneklegendymiejskiej,w:Zmowa,
intryga,spisek...,s.296–305.
100W.Godzic,Telewizja–najważniejszemediumXXwieku,w:Mediaaudiowizualne.
Podręcznikakademicki,red.W.Godzic,A.Drzał-Sierocka,Warszawa2010,s.63–103.
101
Zob.np.T.Dalasiński,Czytylkooswajanietraumy?Społecznefunkcjefolkloru
komicznegowsytuacjikatastrofy(naprzykładziedowcipówokatastrofiesmoleńskiej10.4.2010),
nOkolice.RocznikEtnologiczny”2011,t.9,s.255–268.
102D.Simonides,Współczesnaśllskaprozaludowa...,s.111–112.
34
