Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ruwdobiespołeczeństwainformacyjnego94inowoczesnychtechnikkomuni-
kowaniasięprzeplatasięztymrealizowanymzapomocąnośników
medialnych,wzbogacającrepertuariposzerzająckrągnadawcóworazodbio-
rców.Wystąpienieodpowiednichwarunków95,wtymobecnośćwwielu
kanałachprzekazu,gwarantujedalszążywotnośćfolkloru,bonwarunkiem
trwałościfolkloru–jaksłuszniepodkreślaDorotaSimonides–jest
zmiana”96.
Zjawiskoprzenikaniasięobiegumasowegoifolklorystycznegoomówiła
JaninaHajduk-Nijakowska,przywołującpowódźzlipca1997r.Folklorystka
tanaprzykładziepogłosekocelowymwysadzeniuwałów,któredziennika-
rzepodawaliwmediach(uważanychzawiarygodne)zwróciłauwagę,iż
współuczestniczylioniwtworzeniutekstufolklorystycznego(rozpoczynając
lubprzyspieszającprocesjegofabularyzacji),inspirującdopowstawaniawa-
riantów97.InnyprzykładwpływumediówdotyczykatastrofywkopalninHa-
lemba”w2006r.,kiedywmediachnodrazu”pojawiłysięinformacje,iżżycie
23pracowników,którzywówczaszginęli,wartebyło70mln,czylityle–ile
rzekomowynosiławartośćsprzętu,którynależałoodzyskaćzprzeznaczonej
dolikwidacjiściany.Choćpraktykatakajestpowszechnaiobowiązuje
wwiększościzakładówwydobywczych,towątpliwościbudziłnietylkofakt
samejwycenyobudowy(jaksiępóźniejokazało,niebyłaonanowa,dlatego
jejwartośćbyładużoniższa,około10mln),alerównieżto,ktoiwjakich
okolicznościachmiałtegodokonać(istniałorealnezagrożeniemetanowe,
złamanozasadyBHP;zapracęodpowiedzialnebyłyosobypracującenie
wkopalni,alewzewnętrznejfirmieitd.).Kolejnyprzykładdotyczykatastro-
fywkopalninWujek”RuchnŚląsk”w2009r.Jednazkomercyjnychstacji
telewizyjnychwyemitowałafilmnagranytelefonemkomórkowymprzezjed-
negozgórników(chcącegozachowaćanonimowość),naktórymwyraźniewi-
dać,żestężeniemetanuprzedkatastrofąjestowielewyższeniżdopuszczają
normy.Jednakfilm,wbrewtemu,cotwierdziłastacja,niezostałnagrany
wRudzieŚląskiej,gdziewydarzyłasiętragedia,alewkopalniwKatowi-
94Zob.np.:M.Castells,Społeczeństwosieci,przeł.K.Pawluś,M.Marody,J.Stawiński,
S.Szymański,Warszawa2011;J.vanDijk,Społeczneaspektynowychmediów.Analizaspołe-
czeństwasieci,przeł.J.Konieczny,Warszawa2010.
95nSytuacjęfolklorystycznąmożestworzyć–zdaniemDionizjuszaCzubali–tylkopełny
zestawelementówkoniecznych”.Wprzypadkuopowieściwspomnieniowejsąto:osobisty
kontaktuczestnikówkomunikacjiopartanażyczliwościiwspółdziałaniuwięźmiedzynadawcą
aodbiorcą,nieodzowneikoniecznezainteresowanie(rozmowąitematem)zobustron
równocześnie,nadawaniewewłasnejgrupie(środowisku,wspólnocie),zamiarestetyczny(stan
ogólnejgotowościdouprawianiasztuki).D.Czubala,Opowieścizżycia...,s.55–63.
96D.Simonides,Zmiana–gwarancjlżywotnościfolkloru,nStudiaŚląskie”1974,s.287.
97J.Hajduk-Nijakowska,Żywiołikultura...,s.149–150.
33
