Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
MAREKNOWAK
ziemi,abyduch,tojestwyższe,żyłowniższymwwolnościswej,wedlepra-
waswojegowyższego70.
Przytoczonesłowamożnarozumiećdwojako:duchistniałprzedwej-
ściemwciało,którestałosiędlaniegowięzieniem,albo:duch-więzień
iciało-więzieniezostałystworzonejednocześnie.Gdybyuznaćtuobowią-
zywalnośćświatopogląduwyrażanegoprzezBiesiady,tojedynąmożliwą
interpretacjąstaniesięta,któramówiopreegzystencjiduchów.Wkaż-
dymrazietakieodczytaniewydajesiębliższeduchowiwczesnegoświa-
topoglądutowianistycznego.Zaznaczyćjednaktrzeba,żewNotach...nie
pojawiasiękoncepcjareinkarnacji71.
Niezależnieodtego,jakrozstrzygniemypowyższąwątpliwość,obec-
nośćduchawcielejestczymśsprzecznymzjegonaturą,azarazemmusi
byćuznanazaelementplanuBożego.Człowiek,wedletejkoncepcji,
jakoduchmadążyćdowyzwolenia,podniesieniaswojegostanu.Jego
sytuacjazostałaporównanawNotachłdosytuacjikoniaszlachetnejrasy
arabskiej,któryzwłasnejwolizostałumieszczonywbłocie.Taksamoteż
iczłowiekmapodjąćtrudwyzwolenia,ponieważstanobecnyjestniena-
turalny,aprzebywaniewświeciematerialnymjestporównanedopobytu
naobczyźnie.Truduwalnianiasięodciała,przezwyciężaniaciałaitego,
cokrępujeducha,jesttym,coduchapodnosi,alezarazemtakiwysiłek
podnosirównieżnawyższypoziomciało.JaktoująłTowiański,takiwysi-
łekfizbliżaciałodowysokościducha,cojestgłównymzadaniemchrześci-
janina”72.Takwięccelemniejestniszczenieciała,alepodniesieniegona
wyższypoziom.Cowięcej,ciałoiduchmająsobienawzajempomagać,
podobniejakwszystkieelementycałejstworzonejnatury73.
Takpojmowanerelacjemiędzyciałemiduchemmająistotnekonsek-
wencjedlachrystologiiTowiańskiego.Chrystusniemusiałpodnosićswo-
jegoducha,przezswójwysiłekbowiemtakpodniósłciało,żestałosię
onoduchem.Tajemnicatauobecniasiępodczaskażdejmszyświętej,
asłowafiToczyńcienaMojąPamiątkę”mająwyrażaćspirytualistyczną
chrystologię74.
MistrzAndrzejtwierdzi,żewepocejemuwspółczesnejnasiliłysię
tendencjezmierzającedowyzwoleniaducha,jednakwielezowychdzia-
70Tamże,s.53.
71WystępujeonawobuwersjachBiesiady–Biesiada–wersjapierwsza,s.24;Biesiada–
wersjadruga,s.3–4.
72Notyzebrane...,dz.cyt.,s.53.
73Tamże.
74Tamże.
