Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pamięćautobiograficzna:to,cozdarzyłosięJa
Autobiografiabywapojmowanarozmaicie.Najogólniej:jako
przykładgatunkuliterackiegolubrodzajpiśmiennictwa,wktórym
zachowanyzostajeśladczypostawaautora(świadectwo–wyzna-
nie–wyzwanie)
20
.Zdarzasię,żejestrównieżtraktowanajakowręcz
pozaliterackiprzykładnosobistejpraktykipiśmiennej,praktykiżycia
codziennego”21.Niezależnieodsposobuuobecnieniatreściżyciory-
sowychwtekściekażdyzbadaczyzgłębiającychsensProustowskich
powrotówdoprzeszłościzgodziłbysię,jaksądzę,zewstępnymina-
jogólniejszymzałożeniemokoniecznościzawierzeniandoświadcze-
niu,którepoprostumimówi–otoJa
22
”,bymógłpowstaćjakikolwiek
tekstocharakterzeautobiograficznym.Nadtozdajesię,żewstępna
identyfikacjairozpoznanieprzeżytychzdarzeńwłaśniejakoswoich,
aniecudzych,własnych,anienależącychdokogośobcegoleży
upodstawwszelkichprzejawówmyśleniawkategoriachosobistych,
autobiograficznychczytożsamościowychalboszerzej–możliwe,że
nawetempirycznych.Dlategowłaśnie,odrzuciwszyKantowskieabs-
trakcjedefiniującepodmiotidopuszczającejegoistnieniewyłącznie
wperspektywiepoznawczej,BarbaraSkargaupominałasięswego
czasuodowartościowanieindywidualnegoprzeżyciaJa.Prywatne
doznanieJazawszeumiejscowionejestwrealnymmiejscuiczasie,
mimożefilozoficznerozterkinadająniekiedytemuindywidualnemu
istnieniu–cojestnieuniknionewsytuacjachprawdziwejegzysten-
cji–odcieńniecoabsurdalny.Wjednymzesejówmetafizycznych
(TożsamośćJa.Zarysproblemu)uczonawyraziłatenżepoglądekspre-
syjniewrozbudowanymopisie:
20Hasła:gatunek,ślad,postawasąznakamiwywoławczymipracteoretyków
autobiografii.Zob.Ph.Lejeune,Wariacjenatematpewnegopaktu.Oautobiografi,red.
R.Lubas-Bartoszyńska,przekł.W.Grajewski,S.Jaworski,A.Labuda,R.Lubas-Barto-
szyńska,Kraków2001iM.Czermińska,Autobiografcznytrójkąt.Świadectwo,wyznanie
iwyzwanie,Kraków2000.
21
Ph.Lejeune,nDrogizeszycie…”
,„drogiekranie…”
.Odziennikachosobistych,przekł.
M.,P.Rodakowie,A.Karpowicz,wstęp,wybór,oprac.P.Rodak,Warszawa2010.
22B.Skarga,Tożsamośćiróżnica.Esejemetafzyczne,Kraków1997,s.166.
16
