Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sądownictwokonstytucyjnewwarunkachponowoczesności
25
polityki.Wkonsekwencjizakwestionowanazostajeapolityczność,naktórejtrady-
cyjniestaranosięwesprzećlegitymizacjętejinstytucji.
5.Dynamikaprzemianwobrębiefilozofiispołecznejniepozostajebezwpływuna
funkcjonowaniesystemupolityczno-prawnego.Stądpojęcieustawodawcynabrało
nowegopluralistycznegoznaczenia,samozaśprawodawstwostałosięprzedsię-
wzięciemzbiorowym,konsekwencjąsynergiidziałańposzczególnychuczestników
dyskursulegislacyjnego.
Wydajesię,żeprocestendobrzeoddajekoncepcjaR.Alexy’ego,którywswojej
Teoriiprawpodstawowychpodjąłpróbękonceptualnegoprzezwyciężeniaproblemu
wielowariantowościrozstrzygnięć,doktórychmożedochodzićwdrodzedyskursu
(Alexy,2010:410-412).Niemieckifilozofwyodrębniaczterytakzwanestopnie
systemuprawa:ogólnydyskurspraktyczny,postępowanieustawodawcze,dyskurs
prawniczyorazpostępowaniesądowe.Ogólnydyskurspraktyczny,podporządko-
wanywymogomrozumupraktycznego,nieprowadzidojedynegorozstrzygnięcia.
Tymczasempraktykaspołecznawymagawskazaniakonkretnegorozwiązania.Temu
służyzinstytucjonalizowanaproceduraprawotwórczazakończonarozstrzygnięciem
prawodawcy.Jednakpowstaływtensposóbaktnormatywnyniebędziemógł
rozstrzygaćwszystkichmożliwychprzypadkówmieszczącychsięwjegoramach
tekstowych.Tupojawiasiękoniecznośćtrzeciegoetapu,tj.dyskursuprawniczego,
który,choćniezinstytucjonalizowany,tojednakjestjużograniczonyustawami,pre-
cedensami,doktryną,azatemkulturąprawniczą.Przezteograniczenianiepewność
wynikujestznaczniezredukowana,choćniejestcałkowiciewyeliminowana.Stąd
koniecznośćwyodrębnieniakolejnejfazyprocesowej,któraznówmacharakter
instytucjonalnyidecyzyjnyjednocześnie.Ponieważparlamentniemożedziałaćwe
własnejsprawie,koniecznestajesięuruchomieniesądownictwakonstytucyjnego.
Wtensposóbpodjęterozstrzygnięciazyskujązarównodyskursywnąracjonalność,
jakikoniecznązfunkcjonalnegopunktuwidzeniadecyzyjność.Rolasądówkon-
stytucyjnychsprowadzałabysiędodokonywaniarozstrzygnięćwsytuacjiniejed-
noznacznościpostanowieńkonstytucyjnych(Stępkowski,2010:400).
6.Zatemsuwerennawładzawwarunkachdemokratycznych,choćnominalnie
należydoludu,wykonywanajestwsposóbrozproszony.Rozproszeniedecyzyjne
wymuszapowstaniemechanizmówdebatymiędzyinstytucjonalnej.Demokracjanie
jesttym,comówiparlament,sądkonstytucyjnyczydoktryna,lecztym,coudasię
obywatelomustalićwhermeneutycznymakcieporozumienia,doktóregowiedzie
dialogwymagającywyjściapozahoryzontwłasnejlogikiinstytucjonalnej.Wszystko
tomaodpowiadaćresponsywnemumodelowitworzeniaprawa.Praworesponsywne
cechowaćmanotwartość”napotrzebyidążeniaspołeczneorazukierunkowanie
nauczynieniegoautentycznieuzasadnionymwobecadresatów(Nonet,Sleznick,
1978;Kustra,1994).Abypolitykakonstytucyjnamogłazachowaćswąmoclegi-
tymizacyjną,powinnaodznaczaćsięwyraźnąintensyfikacjąpublicznejdeliberacji
rozumianejjakoistotnyczynnikkontroli.
Niemożnajednakzapominać,żepierwotnycelkonstytucjonalizmutkwił
wnadawaniudemokracjisterowności.Najważniejszezasadydobregorządzenia,
któremożnaodnosićdosądów,tozdaniemM.Zirk-Sadowskiegootwartość(taka
