Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
—ipowinien—cośzrobić.Czynaprzykładsama
kolejność
sprawdzania
pracniemawpływunaocenę?Czyniestajemysięzmęczeni,czytając
takgodzinamitekstpotekście,awefekcie,wskutekwyczerpania,nie
zaczynamyzaniżać—lubzawyżać—ocen?Nawetzresztąjeślitoniejest
fizycznezmęczenie,toczyniedziałatuzwykłeznudzenie,choćbytym,
żetrzebaprzeczytaćileśtampraczodpowiedziaminatesame,
najpopularniejszepytania,więczkoniecznościniemalidentycznych?Czy
toniedajenieuzasadnionejprzewagitymkandydatom,którzywybierają
tematymniejpopularne?Amożezyskująci,którychczytasznakońcu?
Starałemsięwalczyćz„efektemkolejności”,wykorzystując
najrozmaitszesztuczki,którekażdybiologpoznaje,gdyuczysię
projektowaćeksperymenty.Naprzykładnieczytałempokoleitrzechprac
pierwszegozdającego,potemtrzechpracdrugiegoitakdalej.Zamiast
tegolepiejczytaćnajpierwwszystkiepierwszeprace,potemdrugie…
Jeszczelepiejzresztąsprawdzaćjewlosowejkolejności.Aco
zcharakterempisma—czynieświadomieniedajemysięuwieść
staranniestawianymliterom,ażywimyuprzedzeniawobectych,
cobazgrząjakkurapazurem?Aprzecieżtakaumiejętność(anitaka
przypadłość)niemajążadnegowpływunajakośćwykształcenia.Moja
pierwszażonaMarianteżbywałaczłonkiemkomisjiegzaminacyjnej
nanaszymwydzialewtychsamychlatach,coja.Eksperymentowaliśmy
wtedyzczytaniemsobiewzajempracstudentównagłos,właśnie
bywyeliminować„efektcharakterupisma”.Tametodamiałateżinne
plusy.Poprzeczytaniukażdeznasw
jednymmomencie
(„natrzy”)
wpisywałoocenę,naktórąnaszymzdaniempracazasługiwała.Gdysię
zgadzały,mieliśmypewność,żesięniemylimy.Zresztąitakwszystkie
oksfordzkieegzaminyczytanesąniezależnieprzezdwieosoby—tosamo
wsobiestanowipewnezabezpieczenieprzedniesprawiedliwąoceną
iuprzedzeniami.Pozatymdziś(tazasadanieobowiązywałajeszcze,gdy
jabywałemegzaminatorem)tożsamośćzdającegojestkodowana
isprawdzającywidzitylkoprzypisanymulosowynumer.Tochroniprzed
czystopersonalnymiuprzedzeniami(wjednąidrugąstronę),cojest
istotnezwłaszczanatakmałychwydziałachjakzoologia,gdzie
praktyczniewszyscypracownicyznająwszystkichstudentów.
Zproblemem„efektukolejności”miałemteżdoczynieniawinnych
sytuacjachniżegzaminykońcowe,amianowiciejakoczłonekróżnychciał
kolegialnych,którychzadaniembyłoprzyjmowanienowychwykładowców
bądźczłonkówkolegiumalboteżwręczanienagródiwyróżnień.
NaprzykładRoyalSocietyprzyznajecorocznieMichaelFaradayPrize
—nagrodęzapromowanienaukidlaszerokiejpubliczności.Mnie
towyróżnieniespotkałow1990rokuijakozdobywcanagrodyzostałem
późniejwłączonywskładkomitetudecydującego,komumabyćona
przyznana.Członkostwoniebyłostałe,tylkopięcioletnie,ajaprzeztrzy
ostatnielataswojejkadencjipełniłemfunkcjęprzewodniczącego.Jużprzez
pierwszedwalatapracywtymgremiumniepokoiłamniemyśl,żeefekt
kolejnościwpływananaszewybory.Obowiązywaławtedynastępująca
procedura—otrzymywaliśmy
dossier
każdegokandydata,zawierające
jegożyciorysilistypopierające.Naraziewszystkodobrze.Potemkomitet
dyskutowałnadposzczególnymikandydaturami,tyleżewstałym
