Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
strukturyschizomorficzne(heroiczne),skupionewokółarche-
typudnia(régimediurne)orazzorganizowanewokółarchetypu
nocy(régimenocturne)44:strukturysyntetycznezwanewymiennie
dramatycznymiistrukturymistyczne,zwaneteżantyfrastyczny-
mi.DlakażdegotypuwyobrażeńDurandwyodrębniaschematy
czasownikowe,archetypyepitetoweirzeczownikowe,syntemy45
isymbole46.
Strukturyschizomorficzne(heroiczne)koncentrująsięna
wyobrażeniowymarchetypiednia(régimediurne).Tworząje
obrazyantytetyczne,porządkowanezgodniezzasadądiaïresis47
(Spaltung48).Strukturysyntetyczne(dramatyczne),skupionena
archetypienocy(régimenocturne),organizujązasady:łączenia
(coincidentiaoppositorum),przyczynowościlubcelowości.Struk-
turysyntetyczneDurandnazywaprzedstawieniamidiachronicz-
nymi,któreDprzyudzialeczasuscalająsprzeczności”49.Struktury
44WprzedmowiedojedenastegowydaniaLesStructuresanthropologiquesde
l’imaginaire,zroku1992,Durandpisze,żegdybypotrzydziestulatachbadańnad
wyobraźniąmiałtęksiążkęnapisaćjeszczeraz,zrezygnowałbyzłączeniadwóch
Dustrojów”itrzechDsymbolicznychkontynentów”,pozostającjedynieprzyinspi-
rowanejTarotemtriadycznejklasyfikacjiobrazówzorientowanychwokół1)mie-
cza,2)kielicha,3)buławy;por.G.Durand,LesStructuresanthropologiquesde
l’imaginaire,s.VII.
45Synthema,synthematos(gr.–‘znakumowny,konwencjonalny’)–terminwy-
stępującyuHerodota.GilbertDurandwswojejizotopicznejklasyfikacjiobrazów,
tworzącychschematantropologicznychstrukturwyobraźni,wprowadzarozróżnie-
niemiędzysyntemamijakoznakamiumownymiisymbolami,mającymicharakter
archetypowy.Szerzejnatentemat,por.M.Karwowska,Antropologiawyobraźni
twórczejwbadaniachliterackich.ŚwiatwyobrażonyBrunonaSchulza,s.37–54.
46Por.G.Durand,LesStructuresanthropologiquesdel’imaginaire,s.506–507.
Wdalszymomówieniupominiętezostaną,wyodrębnioneprzezDurandawjego
izotopicznejklasyfikacjiobrazów,zaczerpniętezrefleksologii‘odruchydominują-
ce’(réflexesdominants)jakozagadnieniestanowiąceprzedmiotzainteresowania
psychologii.
47Diaïresis(gr.)–‘rozdział’;dia(gr.)–‘nadwa’.
48Spaltung(niem.)–‘rozszczepienie,rozłam’.
49Potęgaświatawyobrażeń,czyliarchetypologiawedługGilbertaDuran-
da,s.12.DlaGilbertaDurandazjawiskoDscalaniasprzeczności”nieprowadzido
InterpretacjeLiterackie
19
