Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
11
doprowadziłorównieżdoznacznegouprzedmiotowieniaszeregowychpracowni-
ków,cojestwidoczneszczególniewtrakcieprzeprowadzaniaróżnychprzedsię-
wzięćrestrukturyzacyjnychbądźinnowacyjnychwprzedsiębiorstwach.Ponadto,
podejściemenedżerskieokazujesię„marnotrawne”wczasach,gdywielupracow-
nikówmawyższewykształcenieitencenny„kapitałkwalifikacji”niejestnale-
życiewykorzystany.
Wliteraturzezachodniejpojawiająsięostatniopublikacjeintelektualnychlide-
równaukospołecznychmechanizmachfunkcjonowaniaorganizacjigospodar-
czych,którenietylkozawierająpryncypialnąintelektualnąiempirycznąkrytykę
paradygmatu„zarządzania”,aleteżpropozycjeinterpretowaniazjawiskistero-
waniaprocesamiwywodzącesięzinnychzałożeńteoretycznych.Jednymztakich
krytykówijednocześnieproponentów,jestwspomnianyjużKotter,którywswo-
jejksiążcezroku1996demaskujetechnokratyzmiwkonsekwencjimałąefektyw-
nośćspołeczno-gospodarcząformuły„zarządzaniazmianą”zpozycjizwolennika
szczególnejroliprzywództwawtransformacjiorganizacyjnej,ajakoantidotum
proponujepodejściezorientowanena„przywództwo”.„Ratunkiem”lubsposo-
bemproponowanymprzezKotteramabyć„postawienienaludzi”promujących
zmianęiprzewodzącychjej,którzyzaabsorbujączęśćzmienności,którejnie
udajesięopanowaćwobrębieparadygmatu„zarządzaniazmianą”.
PonieważwobecinterakcjiróżnychprocesówniedasięzdaniemKottera
przeprowadzićzmianwedługprostegomodelulinearnego,tonależyraczejmó-
wićoprzewodzeniuzmianomniżozarządzaniunimi.WrozróżnieniuKottera:
Zarządzaniejestprocesem,któryumożliwiapłynnefunkcjonowanieskompliko-
wanegosystemutechnologiczno-ludzkiego.Jegotypowymiaspektamisą:plano-
wanie,budżetowanie,organizowanie,obsadzaniestanowiskpracy,kontrolairoz-
wiązywaniepojawiającychsięproblemów.Natomiastprzewodzenie,tozespół
procesówkreującychorganizacjęlubzapewniającychjejadaptacjędozmieniają-
cychsięwarunków.Przewodzenie,tookreślanieprzyszłości,dopasowywanielu-
dzidotejwizjiiichinspirowaniedojejrealizacjiwbrewpojawiającymsięprze-
ciwnościom.Wtakimujęciuskutecznatransformacjaw70–90proc.polegana
przewodzeniu,aw10–30proc.nazarządzaniu”.
Niesposóbniedostrzec,żejesttowpewnymsensiekoncepcyjnypowrótdotej
wspaniałejprzeszłości,kiedytowpierwszejpołowieubiegłegostuleciatakiepo-
stacie,jakFord,IacoccaczyHewlettPaccarddokonywałyrewolucjiwswoich
branżach.Jednakfunkcjonowaniewsytuacji„byciazdanym”naprzywództwo
„wielkiegolidera”możebyćuznawanezapozostawiającewystarczającyobszar
podmiotowościtylkoprzezpracownikówmniejwykształconych,oskłonnościach
doautorytarnejzależności.Taformułazmianniedlawszystkichjestrelacjąpod-
miotowąmogąjejzatakąnieuznaćosobycharakteryzującesięwysokimikwa-
lifikacjamiitakążpotrzebąautonomiialbogrupyinteresówmającewłasnych
mocnychliderów.
Mimo,żezewzględówpragmatycznych,Kotterdostrzegakoniecznośćwłącza-
niawprocestransformacjijaknajszerszegogrona„partnerówspołecznegosyste-
muprzedsiębiorstwa”,możnaodnieśćwrażenie,żejegozdaniemowispołeczni
partnerzyniekonieczniemusząbyćtraktowani„podmiotowo”.Zalecamianowicie