Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wKałuszyniezaśpozostałookoło200przesiedleńców.Wewrześniu
1941r.wpółnocno-zachodniejczęścimiastaNiemcyutworzyli
getto2.NapoleceniekreishauptmannaJudenratpowołałwówczas
SłużbęPorządkową,tzw.policjężydowską(jejszefembył
wysiedlenieczŁodzi,Dembowic),wktórejskładzieznajdowałasię
jednostkasanitarna.JednymzsanitariuszybyłAdamKamienny.
Dozadańpolicjinależałoutrzymywanieporządkuwgetcie,
sanitariuszenatomiastnadzorowaliszpitalzakaźny,któryJudenrat
otworzyłlatem1941r.
Wiosną1941r.około1000ŻydówzKałuszynadeportowano
doWarszawy,aleniektórzypowrócilidomiasta.Zkoleiwgrudniu
tegorokudoKałuszynazostaliprzesiedleniŻydzizokolicznych
miejscowości:Dobrego,Latowicza,Stanisławowa.W1942
r.wkałuszyńskimgetcieznajdowałosięokoło4000Żydów,zktórych
częśćprzebywałaokresowowokolicznychobozachpracy(Jeziorku,
Mieni)bądźpracowałaprzymusowonaszosie.Likwidacjagetta
wKałuszynierozpoczęłasiępodkoniecwrześnia1942r.Ponieważ
przewodniczącyJudenratuAbramGamzeodmówiłwezwaniaŻydów
do„przesiedlenianaWschód”,Niemcygozabili.Wcześniejzostał
aresztowanyizabityMoszeKisielnicki,gdymimorozkazuNiemców
niestawilisięmłodziŻydziwezwanidopracprzymusowych.
25września1942r.Żydomrozkazanozgromadzićsięnarynku.
Niemcywybralikilkuset(byćmożetysiąc)–częśćznichrozstrzelali
namiejscu,aczęśćnacmentarzużydowskim.Wieczoremtegodnia
pozostałychprzyżyciuŻydówpognalinastacjękolejowąwMrozach,
załadowalidowagonówiwysłalidoobozuzagładywTreblince.
Wlistopadzie1942r.Niemcyogłosili,żewKałuszyniepowstanie
jednozsześciuwdystrykciewarszawskimoficjalnieistniejącychtzw.
gettwtórnych(szczątkowych).PrzeniesionodoniegoŻydów
zlikwidowanychobozówpracy,znalazłosiętamrównieżwielu
uciekinierów,ukrywającychsiępowysiedleniuwokolicy.Wgrudniu
wKałuszyniemieszkało2-2,5tys.Żydów.Druga–tymrazem
ostateczna–likwidacjagettanastąpiła9grudnia1942r.Namiejscu
Niemcyzabilidzieci,dorosłychpopędzilinastacjęwMrozachitego
samegowieczorawywieźlidoTreblinki.
***
Adam(Abram)Kamiennyurodziłsię29kwietnia1921
r.wKałuszyniejakośrodkowedzieckokupcaMatatjasaKamiennego
