Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Rzetelnyprocesjakozasadaprawa
nośćwydawanychwyroków.Wyrokzaś,abymógłbyćuznanyza
słuszny,musiałbyćopartynanormachobowiązującegoprawa,odpo-
wiadaćrzeczywistymokolicznościomsprawyibyćpoprawnyzpunktu
widzenialogiki.Dogwarancjilegalnościilogicznościwyroków,dziś
wskazalibyśmy-rzetelnegoprocesu,zaliczył:racjonalnyustrójsądów,
teoretyczneipraktyczneprzygotowaniesędziów,nadzórwyższychin-
stancji,dyscyplinarną,karnąicywilnąodpowiedzialnośćsędziów,ko-
legialność,zasadęinstancyjności.Dogodnośćpostępowaniawedle
E.Waśkowskiegooznaczała,żeobywatelpowinienzłatwościąiszybko
otrzymaćobronęprawną102.
WedleW.Siedleckiegozogólnejzasadynakazującejjednostkom
uczciweirzetelnepostępowaniewynikaobowiązekichrzetelnego
współdziałaniazsądem,nieprzeciąganiapostępowania,mówienia
prawdy103.Skorozatemobowiązekrzetelnegoiuczciwegopostępowania
dotyczyuczestnikówprocesu,totymbardziejnieulegawątpliwości,
żejestonpodstawowymobowiązkiemsądu.
J.Jodłowski,dokonującklasyfikacjizasadprocesowych,zaznaczył,
żezasadarzetelnościprowadzeniapostępowaniawystępujesporadycznie
wliteraturze,będącjedyniewyrazemindywidualnegostanowiskapo-
szczególnychautorów104.Zasadataobejmujeswoimzakresemnietylko
obowiązekmówieniaprzezstronyprawdy,aletakżedokonywania
czynnościprocesowychikorzystaniazprawprocesowychwdobrej
wierze.J.Jodłowskipodkreślał,żeniejesttospecyficznazasadapostę-
powaniacywilnego,alejednazogólnychzasadwspółżyciaspołecznego,
którapowinnaprzyświecaćwszelkimdziałaniomikorzystaniuzpraw
przezobywateliiwszystkiepodmiotywspołeczeństwie.Wtymujęciu
zasadarzetelnościprzyjmujewyrazniejakozasadylojalności,postulatu
obligującegozarównostrony,jakiorganydouczciwegopostępowania.
Z.Resichzkolei,nieformułujączasadyrzetelnegoprocesu,zwrócił
uwagęnawypływającyzzasadypraworządnościobowiązekzapewnienia
wykonywaniaprawazgodniezzasadamiwspółżyciaspołecznego.
Przestrzeganiezasadwspółżyciaspołecznegostanowiobowiązekkon-
stytucyjnyikażdydziałprawapowiniengouwzględniaćiprzewidywać
konsekwencjejegonaruszenia.Dotyczytorównieżprawaprocesowego.
102E.Waśkowski,Podręcznikprocesu...,s.76-79.
103W.Siedlecki,Istotaprocesu...,s.53.
104J.Jodłowski,Zasadynaczelne...,s.66i72.
61