Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Prawodorzetelnegoprocesu
zasadyrównościstron,azwłaszczajednegozjejaspektów:zasadywy-
słuchania139.
Wsystemacheuropejskichdominujepodmiotoweujęcierzetelnego
procesujakoprawadouzyskaniaochronyprawnej.M.Vollkommer
określarzetelnyproces(dasfaireVerfahren)jakozasadniczeprawo
ogólnedouzyskaniaochronyprawnej(dasRechtaufeinfairesVerfahren
istallgemeinesRechtaufRechtsschutz,einumfassendesRechtschutzgrun-
drecht).Jegotreśćjestokreślanaprzeznakazypostępowaniazgodnego
zzasadamipaństwaprawa,doktóregoogólnychzasadnależyrównież
sprawiedliwośćproceduralna.Treśćprawadorzetelnegoprocesunie
jestraznazawszeustalona,leczwymagaonakonkretyzacjiwposzcze-
gólnymprzypadku.Rzetelnośćpostępowaniajestwięcjakklauzuladue
process-Formel,zasadapaństwaprawa,procesowąklauzulągeneralną,
którejdookreślenienastępujedziękiwciążrozwijającemusięorzecznic-
twu140.Prawadorzetelnegoprocesunienależywięcutożsamiaćjedynie
zformalnymroszczeniem,obowiązkiemdziałaniaorganówproceso-
wych,lecznależypostrzegaćjejakoroszczenieourzeczywistnienie
sprawiedliwościprocesowejwkonkretnymprzypadkuipostępowaniu.
K.H.Szwab,P.GottwaldiL.Rosenbergdefiniująrzetelnyproces
nietylkojakoszerokopojmowaneprawozasadnicze,lecztakżejako
prawopodstawowe(Auffanggrundrecht),któreprzedewszystkimsłuży
zabezpieczeniujednostkiprzedingerencjązestronywładzypaństwowej
orazzagwarantowaniuprawadosądowegowysłuchania.Wwiększym
stopniujesttodyrektywastosowaniaprawaniżjegotworzenia,skiero-
wanapodadresempraktykisądowej,abyprzepisytakstosować,by
każdyzuczestnikówprocesumiałzagwarantowaneprawodorzetelnego
procesu141.
WedługP.J.Tettingerarzetelnyprocestoprawoprocesowe,które
zapewnia,żeobywatelprzedsądemniezostaniezdegradowanydoroli
samegoobiektuprocesuibędzietraktowanyznależytymszacunkiem.
Zapewnieniezgodnegozprawempostępowaniasądowegojestzadaniem
139A.Góra-Błaszczykowska,„Rzetelnepostępowanieprzedsądem”wedługTrybunału
Konstytucyjnego(w:)JusetRemedium.KsięgajubileuszowaProfesoraMieczysławaSaw-
czuka,red.A.Jakubecki,J.A.Strzępka,Warszawa2010,s.186-187.
140M.Vollkommer,DerAnspruchderParteienaufeinfairesVerfahrenimZivilpro-
zeß(w:)GedächtnisschriftfürRudolfBruns,red.J.vonBaltzer,München1980,s.196,
214-215.
141K.H.Schwab,P.Gottwald,Verfassung...,s.62-63;L.Rosenberg,K.H.Schwab,
P.Gottwald,Zivilprozessrecht,München2010,s.8.
73