Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy
Źródłapochodzeniaiznaczenierzetelnego
procesu
Źródełideirzetelnegoprocesunależysiędoszukiwaćwangielskiej
koncepcjifairtrialwywodzącejsięztradycjisystemucommonlaworaz
orzecznictwasądówocharakterzemiędzynarodowym.Pojęciefairtrial
oznaczaatrialbyanimpartialanddisinterestedtribunalinaccordance
withregularprocedures,gdziepojęciefairodpowiadapojęciomimpar-
tial,just,equitable,disinterested24.Fairznaczytylecouczciwy,sprawie-
dliwy,godziwy,afairtrialtopoprostuuczciwyproces.Samopojęcie
fairjestspotykanewzawodachsportowychdlaokreśleniazasad
uczciwejwalki-fairplay25.Wprawiebrytyjskimiamerykańskim
używasięrównieżokreśleniadueprocessoflaw,któreodnoszonejest
doregułprowadzeniapostępowaniaprzedsądemorazpoczuciaspra-
wiedliwościisłuszności,zaśfairtrialstosujesiędogwarancjiproceso-
wychuczestnikówpostępowania.Ideadueprocessoflawpozawalaza-
pewnićindywidualnąwolnośćobywatelawstosunkudodominującej
pozycjiwładzypaństwa.Zakładaonabowiem,żekonfliktypowstające
naliniiobywatel-władzapaństwowabędąrozstrzyganewdrodze
procesuopartegonaprawie.
PoczątkitegoprawasięgajączasówWielkiejKartySwobód(Magna
CartaLibertatum)z1215r.,którąwydałkrólJanbezZiemipodnaci-
skiemfeudałówwalczącychoswojeprzywileje.Artykuł39Wielkiej
Kartygwarantowałimprzywilej,żeniktniemógłbyćpozbawiony
wolności,wywłaszczony,pozbawionyczcibezwydaniawyrokuopartego
24Black'sLawDictionary,red.B.A.Garner,St.PaulMinessota2000,s.487i489.
25P.J.Tettinger,FairneßalsRechtsbegriffimdeutschenRecht(w:)Sport,Rechtund
Ethik,red.E.Scheffen,Stuttgart1998,s.33in.
39
