Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałdrugi.Instytucjonalizacjarzetelnego...
rozporządzalności,kontradyktoryjności,kierownictwasędziowskiego,
współdziałaniawszystkichpodmiotówpostępowania,umiarkowanego
formalizmu,bezpośredniości,swobodnejocenydowodów,ustności,
dwuinstancyjnościikoncentracjimateriałudowodowego98.
Obecniewiększośćautorówwyróżniaogólnezasadypostępowania
cywilnego,zwaneprzezniektórychnadalnaczelnymi.Zaliczasiędo
nich:zasadęprawdy,kontradyktoryjności,dyspozycyjności,równości
stron,swobodnejocenydowodów,koncentracjimateriałuprocesowego,
bezpośredniości,ustnościipisemnościorazjawności99.Wskazujesię
równieżnaistnienienaczelnychzasadwymiarusprawiedliwości,które
zuwaginaswójuniwersalnywymiardotycząnietylkopostępowania
cywilnego,aleiinnychpostępowań100.Zasadynaczelnewymiaruspra-
wiedliwości,zwaneteżzasadamikonstytucyjnymiwynikajązKonsty-
tucjiRP,regulująustrójifunkcjonowaniecałegowymiarusprawiedli-
wości,oddziałująrównieżnapostępowaniecywilne.Dozasadustrojo-
wychwymiarusprawiedliwościwiększośćautorówzaliczaniezawisłość,
bezstronnośćiniezależnośćsądu,sądowywymiarsprawiedliwości,
wtymprawodosądu,jawność,instancyjność,kolegialność,nadzór
judykacyjnySąduNajwyższego,udziałczynnikaspołecznegowwymia-
rzesprawiedliwości101.
Zprzedstawionegokrótkiegozestawieniadawnych,jakiobecnych
zasadprocesowychwynikajednoznacznie,żezasadarzetelnegoprocesu
wpolskimprocesiecywilnymprzezdługiokresznajdowałasiępoza
katalogiemnaczelnychzasadwymiarusprawiedliwości.Nieoznacza
tojednak,oczymjużwspomniano,żesamakoncepcjarzetelnego
procesubyłaobcapolskiemuprocesowicywilnemu.Jużbowiem
E.Waśkowski,dokonującprzegląduzasadprocesucywilnego,odwołał
siędopojęciaracjonalnejprocedurybądźracjonalnegourządzenia
procesu,procescywilnybowiempowinienzapewnićsłusznośćidogod-
98Kodekspostępowaniacywilnego.Komentarz,t.1,red.Z.Resich,W.Siedlecki,
Warszawa1975,s.10-11;W.Berutowicz,Postępowaniecywilne...,s.229-248;Z.Resich,
Poznanieprawdy...,s.111.
99K.Piasecki,Postępowaniesporne...,s.43-89;J.Jodłowski(w:)J.Jodłowski,
Z.Resich,J.Lapierre,T.Misiuk-Jodłowska,K.Weitz,Postępowanie...,s.127in.;T.Wi-
śniewski,Przebiegprocesu...,s.43-49;K.Korzan,Naczelnezasady...,s.10-11.
100K.Piasecki,Postępowaniesporne...,s.43-89;T.Misiuk-Jodłowska(w:)J.Jodłow-
ski,Z.Resich,J.Lapierre,T.Misiuk-Jodłowska,K.Weitz,Postępowanie...,s.111-112;
T.Wiśniewski,Przebiegprocesu...,s.43-49.
101K.Korzan,Naczelnezasady...,s.10-11.
60
