Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
MaciejBorski
tejtezyanonimowośćwspółczesnychmiastuwolniłaludziodwięzilokalnych,zaśjej
różnorodnośćpowoduje,żemieszkańcywchodząwrelacjespołecznebiorącpoduwagę
niebliskośćprzestrzenną,leczwspólnyinteresczywartości.Miastonowoczesne,duże,
zmobilnymispołecznieigeograficzniemieszkańcamistałosięprzedewszystkimsiecią
kontaktówspołecznych,któreznacznietrudniejopisaćwkategoriachprzestrzennych.
Bliskośćgeograficznatraciteżoczywiścienaznaczeniuwdobiewspółczesnychproce-
sówglobalizacyjnychiintensywnegorozwojunowychmożliwościkomunikacjielek-
tronicznej.Zupełnieinaczejnatomiastpostrzegasięwięzisąsiedzkienawsiiwmałych
miastach.StanisławZagórnyzauważa,żewięźtajestwpewiensposóbkontynuacjąwię-
zirodzinnych,dlategocharakteryzujesięonabezpośrednimi,bliskimi,anawetintym-
nymikontaktamispołecznymi.Coważne,podstawąsąsiedztwajestnietylkowspólne
zamieszkiwanie,aletakżewspólneusytuowaniespołeczne.Jegozdaniemwięźsąsiedzka
wyrażasięwewspólnychdziałaniachicharakterystycznychdlazbiorowościstosunkach
sąsiedzkich.Przejawiasięonawprzyjęciuprzezwspółmieszkańcówwspólnychwzorów
zachowań,wspólnychprzekonaniachipoczuciutożsamości44.
Jednymzcharakterystycznychzachowańwystępującychmiędzysąsiadami
jestpomocsąsiedzka.Polskasocjologiawypracowałaróżnetypologiestosunków
sąsiedzkich.PiotrKryczkawtokuswoichbadańwyróżnił6typówstosunkówsą-
siedzkich:sąsiedztwoograniczające45,sąsiedztwopoinformowane46,sąsiedztwo
konwencjonalne47,sąsiedztwoocharakterzetowarzysko-przyjacielskim48,sąsiedz-
twoświadczenioweisąsiedztwo49solidarnościowe50.Zpunktuwidzeniainteresują-
cejnasproblematykiszczególnieistotnewydajesiębyćsąsiedztwoświadczeniowe.
Polegaononautrzymywaniupogłębionych,bezpośrednichkontaktówmiędzysą-
siadami.Wiążesięprzytymzwymianądóbriusług,atakżeopinii.
Jakzatemwyglądapraktycznastronasąsiedztwaświadczeniowego?Czymożna
mówić,żesąsiedzisąistotnymelementemsieciwsparciadlaopiekunówosóbznie-
pełnosprawnościami?Skalazaangażowaniaipracynarzeczsąsiadówjesttrudnado
oszacowania.JakwynikazprowadzonychprzezGUSbadań51,niezarobkowapraca
44
S.Zagórny,Więźsąsiedzkawewsiachzurbanizowanych,WydawnictwoUniwersytetuOpolskiego,
Kielce1997,s.95.
45
Polegaononaposiadaniuwiadomości,żebliskośćsąsiadównasogranicza.Wiążesięonozistnie-
niemsystemupowinnościioczekiwań,jakieobejmująwspółmieszkańców.
46
Jestonoskutkiemzamieszkiwaniaograniczonegoterytorium.Sytuacjatarodzimożliwośćobser-
wowaniasiebienawzajemigromadzeniainformacjiosąsiadachwsposóbświadomylubnieświadomy.
47
Opartejestononamimowolnychspotkaniachwspółmieszkańców.Wyrażasięwinterakcjachkon-
wencjonalnych,polegającychnaukłonachipozdrowieniach.
48
Tonajwyższystopieńzaangażowaniaosobistego.Przejawiasięwewzajemnychodwiedzinach,
wspólnymspędzaniuczasuwolnegoczyuczestniczeniuwrodzinnychświętach.
49
Cechujegointegracjawspólnoty.Sąsiedziodczuwająpoczuciejednościiwspólnotyinteresów,jakie
wynikajązewspólnejsytuacjizwiązanejzbliskościązamieszkania.
50
P
.Kryczka,Społecznośćosiedlamieszkaniowegowwielkimmieście,PWN,Warszawa1981.
51
Wolontariatworganizacjachiinneformypracyniezarobkowejpozagospodarstwemdomowym–
2011,GUS,Warszawa2012,https://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/GS_wolontariat_i_inne_formy_pra-
cy_niezarobk_2011.pdf[dostęp:17.02.2018].
