Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
MaciejBorski
(potwierdzoneprowadzonymibadaniami),żezobowiązaniadopomocyopiekunom
osóbzniepełnosprawnościamisubiektywnieikulturowonakładanesąnarodzinę.
Ichzakresjestbardzoszerokiiobejmujepomocwwychowaniudzieci,opiecenad
chorymiiniesprawnymifizycznie,pomocrzeczową,atakżematerialną29.Wydaje
sięprzytym,żepomocmaterialnapowinnamiećcharakterwyłączniesubsydiarny.
Tegorodzajuwsparciepowinnobyćbowiemgłównieudziałempaństwaiinstytucji
pomocowych.Rodzinapowinnazaangażowaćsiętylkowsytuacjachwyjątkowych,
np.gdypotrzebnajestnatychmiastowapomocekonomiczna,któranieprzekracza
możliwościfinansowychrodziny.Wsprawniedziałającympaństwieposiadającym
rozwiniętąpolitykęrodzinnątakiesytuacjepowinnyjednakbyćrzadkością.
Pojawiasiępytanie:którzyczłonkowierodzinynajczęściejwspierająopiekunówosób
zniepełnosprawnościami?BadaniaprzeprowadzoneprzezGUS,atakżeMarięGagacką
pokazują,żewewsparciuzwiązanymzopiekąnadosobązniepełnosprawnością(zwłasz-
czanaddzieckiemzniepełnosprawnością)największyudziałmająkobietywwieku55-64
lata.Cociekawejednak,chociażmężczyźniponaddziesięciokrotnierzadziejniżkobiety
rezygnujązpracyzarobkowejnarzeczobowiązkówrodzinnychiniższejestichzaangażo-
waniewindywidualnąpomocinnym,togdyjużpodejmątakądecyzję,poświęcajątakiej
pracywięcejczasuniżmatomiejsceprzeciętnie.Towłaśniemężczyźni,jeżelijużpodej-
mujądziałaniaopiekuńcze,świadcząjewłaśniewobecwymagającychtegoczłonkówro-
dziny.Wskazanepowyżejbadaniawyraźniewskazują,jakistotnąrolęwfunkcjonowaniu
opiekunówosóbzniepełnosprawnościamipełninieformalnewsparcieudzielaneprzez
członkówbliskiejrodziny.Widaćwyraźnie,żeninstytucja”babćidziadków,wspierających
rodzicówwwychowaniudzieciiopiece,znajdujeoczywisteodniesienietakżewprzypad-
kurodzicówdziecizniepełnosprawnościami.Zdrugiejstronywidocznajestjednakten-
dencjadoasymetriitegowsparciaijegojednostronność-nrodziceswoimdorosłymdzie-
ciomiichrodzinom”
.Braktutajreakcjizwrotnejwpostacindorosłedzieciwychowujące
dziecizniepełnosprawnościamiswoimrodzicom”
.Wynikatooczywiściezfaktu,żeosoby
wychowującedziecizniepełnosprawnościamiuznająsięzracjiopiekinaddzieckiemwy-
magającymwiększejuwaginiżdzieckopełnosprawnezazwolnionezobowiązkuopieki
nadswoimistarzejącymisięrodzicami.JaksłuszniezauważaMariaGagacka,wprzyszło-
ściwobecindywidualizującychtendencjiizmianwsystemachwartościmożetogenero-
waćnoweproblemydlapolitykisenioralnej30.
Wsytuacjigdyosobązniepełnosprawnościąjestdziecko,jegorodzice(opiekunowie
prawni)niejednokrotniestająprzeddylematem:pozostawićdzieckowdomupodniepew-
nąopiekąinnych,czyteżzrezygnowaćzaktywnościzawodowejipoświęcićsięopiecenad
nim.Wieluznich,wychodzączzałożenia,żedobrodzieckajestnajważniejsze,rezygnuje
29
Por.badaniaprzeprowadzoneprzezMarięGagackąprzedstawionew:M.Gagacka,Nieformalne
formywsparciarodzinwśrodowiskulokalnym,[w:]Politykarodzinnawwymiarzelokalnym,regional-
nymikrajowym.PracenaukoweUniwersytetuEkonomicznegoweWrocławiuz2016r.,nr456,s.76.
30
Ibidem,s.78.
