Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Publicrelationswkomunikacjispołecznej
21
nachZjednoczonychinacałymświecieprzezniemalcałyXXwiek(urodziłsię22li-
stopada1891roku,zmarł9marca1995roku).UrodzonywWiedniu,siostrzeniec
ZygmuntaFreuda,wyjechałdoStanówZjednoczonych,bypopularyzowaćtamteorię
psychoanalizy.Początkowopracowałjakoreportermagazynówmedycznych,potem
jakoagentprasowytakichartystówjakEnricoCaruso.
1.2.2.Społecznaroladialogu
W1923rokuEdwardL.Bernaysrozpocząłwykładyopublicrelations,początko-
wozatytułowanenPublicitydirections”,alejużwkolejnymrokuakademickimzrezy-
gnowałztejnazwy,gdyżjakstwierdziłniezawszerozgłossłużyspołecznemuin-
teresowi.Uważał,bezznajomościpsychologiiiinnychnaukspołecznychniemoż-
naodnieśćżadnegosukcesuwkształtowaniuopiniipublicznejiwykorzystaniusiły
perswazji.WedługniegoPR-owiecpowinienspełniaćfunkcjepsychoanalitykawprze-
żywającymkłopotyprzedsiębiorstwie.Toonpierwszywskazałnarolęliderówopinii
iekspertówwprzekonywaniuspołeczeństwadoracjonalnegodziałania.Swojeopinie
ipoglądyopublikowałw1923rokuwksiążceokształtowaniuopiniipublicznej(Cry-
stallizingPublicOpinion)3.Pięćlatpóźniejopublikowałkolejnąksiążkępt.Propagan-
da,wktórejbroniłtezy,należynauczyćsiętakżesztukipozytywnegomanipulowa-
niamasamiludzkimidlawyższychcelów,byzapobiecchaosowiikonfliktomspołecz-
nym.Wswoichtekstachprzekonywał,żenależytowręczdozakresuobowiązków
iodpowiedzialnościnkonsultantapublicrelations”,którywystępujewroliuczonego
działaczaspołecznego(practicingsocialscientist),legitymującegosiękompetencjami
podobnymidoprofesjonalizmuinżyniera,menedżeraczydoradcyfinansowego.Uwa-
żał,żekonsultanciPRpowinniumiećposługiwaćsięwiedzązzakresusocjologii,psy-
chologiispołecznej,antropologii,historiiitp.Niepowinnimiećzwiązkówzdziałalno-
ściąreklamowąlubzadaniamirzecznikówprasowych,którychobowiązkiemjesttylko
reprezentowanieibezwarunkowaobronaklienta.PR-owcybowiemzawszemają
przedewszystkimzobowiązaniawobecopiniipublicznej.ZtegoteżpowoduBernays
przezcałeswojeżyciebardzosurowooceniałichprzygotowaniedozawodukonsul-
tantapublicrelationsiprzestrzeganieprzeznichnormetycznych.Domagałsięnawet
wprowadzeniaobowiązkuposiadanialicencjinauprawianietegozawodu.
Podkoniecswegożycia,w1990roku,wciążkrytycznieoceniałwspółczesnejuż
nampublicrelations:nObecniekażdyhydraulik,sprzedawcasamochodówczyosoba
bezzasadetycznychmożenazwaćsiępraktykiempublicrelations.Wieleosób,które
określająsiętymmianem,niemażadnegowykształcenia,przeszkoleniaaniwiedzyna
3WswojejautobiograficznejksiążceBiographyofanIdeaBernayswspominaszok,jakiprzeżył
w1933roku,kiedydowiedziałsięoddziennikarzaprzybyłegozNiemiec,tenwidziałksiążkęna
biurkuGoebbelsa.Autorwstrząśniętytymfaktemzauważył,żedowodzito,naziściprzygotowali
holocaustwsposóbprzemyślany,dokładniewedługteoriiplanowaniakampanii,apropagandamo-
żebyć,niestety,użytatakżedodestrukcjipaństwademokratycznego.