Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Psychoprofilaktykawświeciezagubionychwartości
Niemniejrealizacjamotywównja”(realizacjaatrybutówosobowych)zeswej
istotyjestmożliwatylkopoprzezinterakcjęzinnymiosobamilub,mówiącina-
czej,tylkopoprzeziwspotkaniu-dialoguzinnąosobą(por.analizyBuber1992;
Ingarden1987).DlategomożemyzaMounier’empowiedzieć,żeosobanietyle
njest”
,ilenstajesię”-spełniasięprzezinterioryzacjęieksterioryzację,czyliprzez
działaniaadintraiadextra(za:Bartnik2006,s.93).
Bartnikakcentuje,żenbytmastrukturęku-osobową.Mawewnętrznąrela-
cjędopoznania(prawdy),miłowania(dobra,miłości),piękna,wolnościwyrazu
(wolności,autodeterminacji),twórczości(wartości)isprawczości(dynamizmu,
dzieła).Atowszystkodokonujesię,przynajmniejfinalnie,przezosobę,którajest
motywemfaktycznościinrealnościąrealności”(tamże,s.67).Osobaniemoże
byćosobą,jeśliniejestodniesionakuinnejosobieikurealności.Idalejcytat:
nzjednejstronyosobajestkimśosobnym,zidentyfikowanymiodseparowanym
odresztybytówibytuwspólnego,azdrugiejstronytonja”subsystujezcałości
bytu,wnimidziękiniemu,czylirelacjamiędzynja”ajegobyciemwłonierze-
czywistościtworzykomunijnajedność.Wujęciupersonalistycznymidentyfikacja
podmiotuniezamykagowsobie,leczprzeciwnie:otwierago,araczejkonstytuuje
strukturęrelacyjną.Bytludzkistajesięosobądziękisamoistnejrelacjistruktural-
nejdoinnychbytówosobowychicałejrzeczywistości.Wtensposóbbytludzki
jestpanemswegoistnienia,wyzwalasięzanonimowegoistnieniaizbezosobo-
wegotła,alejestzdeterminowanyswojątożsamością,któragodefiniuje,okre-
ślawsobieijednocześnieodnosidoinnychosóbidowspólnejrzeczywistości”
(tamże,s.74-75).
Możnateż,zniecoinnejperspektywy,powiedzieć,żeosobazeswojejnatury
jestdialogowa-onajestnjadialogowym”(por.analizyw:Hermans,Konopka-
-Hermans2010).Dialogowośćjestczymśnaturalnymijestpodstawąspełniania
sięosobyjakoosobywjejcałymjestestwieipotencjale.Dialogowośćtojakaśhar-
monia,organizacja,uporządkowanie,aleipodmiotowość.Taknaprawdępoję-
cieosobyzakładadialogowość-osobaniejestbowiemosobą,jeśliniepozostaje
wdialoguzsamąsobąlokowanąwczasieiprzestrzeniinnychosób.Totadruga
osoba(którąmożebyćpojedynczyczłowiek,grupaspołeczna,kulturaetc.)nadaje
lubprzyczyniasiędouzyskaniatożsamości,godnościitd.Osobastajesięosobą
iodkrywasamoświadomośćtego,żejestdanąosobąiposiadadanewłaściwości,
tylkowdialoguipoprzezdialog.Dialogowośćkonstytuujeosobę,pozwalamówić
oczłowiekujakoosobie.Aleosobajestwciążpodmiotem,zeswejistotysubsy-
stencją,choćmogącąsiebiespełniaćtylkopoprzezdialog(spotkanie)zinnymi.
Mamyzatempodstawę-jestniąspecyfikabytuludzkiegookreślonamianem
osoby,posiadającasobiewłaściweatrybutyosobowe,którenapoziomieanaliz
psychologicznychtraktowanemogąbyćjakomotywynja”
.Tojestwłaśniepoten-
cjałwartości.Trzebapodkreślić,żepotencjałwartościniemożesięspełnićinaczej
jaktylkopoprzezbyciezdrugąosobą.Rozwójosobowypoleganawypełnianiu