Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
15
przekonaniairegulacjeprawnezawierającejednoznacznedaneoniskiej
wiarygodnościzeznańdostarczanychprzezdzieci.Jednakwrazzlawino-
wymwzrostemnapoczątkulatosiemdziesiątychsprawzwiązanychzwy-
korzystaniemseksualnymorazprzemocąfizycznąwzrosławagazeznań
poszkodowanychdzieci,częstojedynychświadkówdomniemanychzda-
rzeń.Pociągnęłotozasobązmianywamerykańskimprawiedopusz-
czającemożliwośćzeznawaniadzieciwewszystkichlubwniektórych
sprawach,dotyczącemożliwościwydawaniawyrokównapostawiewy-
łączniezeznańświadków(odejścieodtzw.uncorroboratedtestimony),jak
równieżzmianywprocedurachdopuszczającenaprzykładmożliwośćza-
dawaniaokreślonegotypupytań.Sytuacjataprzyczyniłasiędowzrostu
zapotrzebowanianabadaniaosadzonewrealiachsądowych,awięcza-
wierająceelementyproceduryeksperymentalnej,naśladującejprocedury
sądowe,dotyczącezdarzeńpodobnychdoprzestępstwseksualnychlub
przemocy.
Ramka4.Pojęciezeznanianiepotwierdzonegowanglosaskim
systemieprawnym
Uncorroboratedtestimony(zeznanieniepotwierdzone)topojęcieużywanewanglosa-
skimsystemieprawnym.Podobniejakwsystemieeuropejskim,sądyamerykańskie
obowiązujezasadaswobodnejocenydowodów,wtymtakżeocenywiarygodnościze-
znańświadka.Zgodniezniąorganyprocesowedokonująocenynieskrępowanejprzez
ustawowereguły,np.nakazująceuważaćjakiśrodzajdowoduzaważniejszyczybar-
dziejwiarygodnyniżinny.Ocenaformułowanajestnapodstawiewskazańwiedzy,do-
świadczeniażyciowegoizasadlogicznegorozumowania.Uncorroboratedtestimony
towyjątekodtejreguły.Polegaonnakoniecznościpotwierdzeniawinyprzezjeszcze
innyniżsamozeznaniedowód.Dolat80.zasadatadotyczyłam.in.przestępstwsek-
sualnych.Obecniezostałazniesiona,naskutekczegosądmożeswobodnieocenić
zeznaniaświadkaijeśliuznajezawiarygodne,skazaćtylkonaichpodstawie.
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieGrzegorczykiTylman,1998;Martin,2003.
Wielebadańzudziałemdziecizaprojektowanozinspiracjiteoriami
wyjaśniającymiimetodamieksperymentalnymiużywanymidoeksplora-
cjiproblematykizniekształceńzeznańdorosłych.Wokresietymwidocz-
nejestzwiększenieliczbybadańzudziałemdziecimłodszych,także
przedszkolnych(wcześniej,jeśliprowadzonobadaniazudziałemdzieci,
byłytodzieciwwiekuszkolnym).
Badaniapodjętewtymczasiezaowocowałynietylkozgromadzeniem
licznychdanychnatematróżnicwzakresiepodatnościdziecinasugestie,
