Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Lata1977–1989
Tezaopośredniościaktówkomunikowaniasię,jakimisąnormyprawne,jest
wewspółczesnejnauceprawastwierdzeniembanalnymlProblemyinterpretacji
prawawynikająwzasadziezfaktu,żenadawcaiodbiorca,komunikującsięza
pomocąnormprawnych,występująwróżnychkontekstachsytuacyjnychlMimo
tegosątojeszczenormywprzyjętymprzeznasrozumieniulZwiększasiętutajtylko
rolafunkcjiodniesienia,którątawypowiedźspełniarównocześniezfunkcjąkieru-
jącąlPonieważaktkomunikacjiniejestzależnyodaktualnegozbioruprzedmiotów
iczynnościtworzącychsytuację,błądjęzykowymożezmienićprzebiegirezultat
aktukomunikowaniasięl
Codorytualizacjiaktówkomunikowaniasię,wktórychwystępująnormy
prawne,tojesttocecha,któraprzechodziłapewnąewolucjęlWszczególności
historiaprawarzymskiego,jakoźródłanaszejeuropejskiejkulturyprawnej,jest
dogodnymmateriałemdobadaniazmiennościtejcechyinteresującychnasaktów
komunikacji38lPrzezrytualizacjęaktukomunikowaniasięrozumiemytutajsytua-
cje,wktórychkażdyzjegouczestnikówdokładniewie,comapowiedzieć,albo
możliwościwyborusąkrańcowoograniczonelWspółcześnietakrozumianerytuały
odgrywająmałąrolę,aleto,cołączypodtymwzględemdawneprawodawstwaze
współczesnymi,tofunkcjafatyczna,którąspełniająnormyprawnelProcessformu-
łowanybyłwłaśnieprzykłademmaksymalnegorozwinięciafunkcjifatycznejaktów
komunikacji,wktórychniemalżedominowałnadichfunkcjąkierowanialWteorii
prawazaJlLlAustinemnazywasiętakisposóbużyciawypowiedzi,,funkcjąperfor-
matywną”lWidzimyzatem,żewnormieprawnej,wprzeciwieństwiedoinnych
norm,obokfunkcjikierowaniadużąrolęodgrywafunkcjaodniesienia,jakrównież
funkcjafatycznalOilewięcnormęwogólecharakteryzowaliśmyprzedewszystkim
przeztenelementtłapragmatycznegoT(S,K),którynazwaliśmykontekstemsytu-
acyjnym(S),rozumianymjakoaktualnyzbiórprzedmiotówiczynnościtworzących
danąsytuację,tonormęprawnąmusimyrozpatrywaćwkontekściekulturowym,na
razietylkointuicyjnierozumianymlWyjaśnieniazjawisk,jakiezachodząwzwiązku
zespełnieniemprzeznormęprawnątakróżnorodnychfunkcji,należyzatemszukać
nietylkowkontekściesytuacyjnym,alewkontekściekulturowymlMówiącinaczej,
chodzituoudziałkulturywkontekstachpragmatycznych,wktórychwystępują
normyprawnelNaszedotychczasowerozważaniawskazujązatemnafakt,żetym,
coróżninormyprawneodinnychnorm,jestprzedewszystkimichstosunekdo
kulturylZachodzizatemkoniecznośćkolejnejrelatywizacji,tymrazemdookreślo-
negopojęciakulturyl
InstytutNaukoPaństwieiPrawie
ZakładTeoriiPaństwaiPrawa
38PorlW
lOsuchowski,Zarysrzymskiegoprawaprywatnego,czl2,Warszawa1977l
50
