Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Normaprawnajakokategoriapragmatyczna
aktmożepełnićjednocześnie,wkonkretnejsytuacji,jeszczeinnefunkcjelJeśliby
trzymaćsiętradycyjnegostylubadaniaproblemuznaczenianormatywnego,który
poleganaszukaniuzwiązkówtegoznaczeniazezdaniemwsensielogicznym,kon-
sekwentnienależałobyzkoleizapytaćorelacjędoznaczeniawypowiedziużytych
winnychwyżejwymienionychfunkcjachlNagruncienaszegomodelunależywięc
mówićraczejonznaczeniu”całegoaktukomunikowaniasięidopieronatymtle
badaćszczególnyproblemnznaczenia”wypowiedzipełniącychfunkcjękierującąl
Nietrzebadodawać,żetonznaczenie”całegoaktukomunikowaniasięmapraw-
dopodobniewielewspólnegozeznaczeniemwypowiedziużytychwfunkcjideno-
tującej,skorojestonajednązsześciumożliwychfunkcjilZatemsłowonznaczenie”
zostałotutajużytetylkozbrakulepszegoterminu36l
Badanieproblemuistotyaktówkomunikowaniasięjestproblememaktu
filozofiijęzykalRównieżzłożonezagadnienienznaczenianormatywnego”niejest
przedmiotemtejpracylZnaszejstronychcemytylkostwierdzić,żenależybadaćto
zagadnienienatleaktówkomunikacjiwogóle,anietylkozdańwsensielogicznyml
Należyzwrócićszczególnąuwagęnaeliptycznycharakterwypowiedzinormatyw-
nych,naichszczególnyzwiązekzkontekstem,wktórymonewystępująl
3l1lNormaprawnawykazujewszystkiecechytakscharakteryzowanychwypo-
wiedzi,którepełniąfunkcjękierowaniazachowaniemlJednakwramachjęzyka
naturalnego,októrymdotądwogólnościmówiliśmy,możnawyróżnićszereg
odmianlZależnesąoneprzedewszystkimodpozycjispołecznejużytkowników
tegojęzykalDotychczascharakteryzowaliśmynormyjakowypowiedzisłużącedo
organizacjidziałańzewnętrznych,wktórychsytuacjespołecznecharakteryzująsię
personalnością,tznluczestnicyaktówkomunikacjikontaktująsiębezpośrednio,
twarząwtwarzlWtakichsytuacjachspołecznychmożnabymówićonormachnie
tylejakoowypowiedziach,aleraczejjakoaktachjęzykowychlPrzeztęterminologię
niechcemysugerować,żenormanieistniejejakowypowiedźlNormazawszejest
wypowiedziąjęzykowąlTenazwypodkreślajątylkofakt,żewtakichsytuacjachplan
czystojęzykowyodgrywamniejsząrolę,boniejestsamodzielnylMamytutajdużą
przewagęwyrażeńwskazującychlSwoistymmiernikiemwystąpieniatakiejsytuacji
byłbyfakt,żebłądjęzykowyniewpływanaistotęsytuacji37lNormazostajenzużyta”
wdanejsytuacji,npl:npowinieneśtoterazzrobić”lNiematuwięcpotrzebyciągło-
ścidyskursul
Wwypadkunormyprawnejteelementyulegająnietyleprzemianie,comody-
fikacjilWynikatozdwóchprzyczyn:popierwsze–niemamytutajdoczynienia
zkontaktamibezpośrednimi;podrugie–zwiększasięstopieńrytualizacjizachowańl
36Ponieważinteresująnastutajproblemyzzakresusocjologiijęzyka,nierozważamyproblemu
optymalnejformułylogicznejtakrozumianejnormylProblemtenomawiaszczegółowoOpałek,op.citl,
sl57–83l
37Piotrowski,Ziółkowski,op.cit.,sl322l
49
