Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
żącedawniejdogminżydowskichjakcmentarzeczysynagogiprzeszły
nawłasnośćskarbupaństwa35,podobnieprzedsiębiorstwaizakłady36.
Wdokumentachinamapachgeodezyjnych-takichjaktezOpatowa,
któreprezentujemynanaszejwystawie-zabudowaniapozostawione
przezzgładzonychŻydówopisywanojakonpożydowskie”37.Takozna-
czonoprzestrzeniedrogieMajerowi,uwiecznionenajegoobrazach.Sło-
wonpożydowskie”wymazujejednakichnazwyinazwiskawłaścicieli,
zacieratożsamość,przykrywaniewygodnąprawdę.
Tenterminodwołujesiętakżedokwestiidziedziczenia.Jakpodkre-
ślałPiotrForecki,npożydowskie”tookreślenie,którepozwalapolskiej
wspólnociepoczućsiędobrzewobecfaktu,żenaróżnesposobyprzejmo-
waładawnąwłasnośćŻydów38.Budzifałszyweskojarzeniezeschedą,czy-
niącPolakówspadkobiercami,zmywaznichpoczuciewiny.Istniejejed-
nakróżnicamiędzydziedzictwemjakolegalnieotrzymanymmajątkiem,
częstoprzekazywanymzpokolenianapokolenie,aspuścizną-mieniem
bezwłaściciela,którymdysponujesięnaodrębnychzasadach.
nPożydowskie”nawiązujeteżdoregulacjiwywodzącychsięzpra-
warzymskiego,szerokostosowanychnaziemiachpolskichjużwśre-
dniowieczu.JakprzypominaRomaSendyka,ziemieiwłasnośćkogoś,
ktoniepozostawiłposobiepotomkalubktopopełniłprzestępstwo,
przechodziłynarzeczdziedzicanprawemkaduka”(łac.caducus-upada-
jący,bezpański).Znaczenietegoterminuodpowiadałonpuściźnie”(na-
stępnienspuściźnie”),oznaczającejmajątekbezdziedziczny39,nieprzy-
należnynikomu,dorozporządzaniaprzezdziedzicalubwładze.Takie
znaczenienpuścizny”byłopowszechnejeszczewXIXw.40
35
Szerzejnatentemat:K.Bielawski,dz.cyt.
36
W1946r.weszławżycieustawa,któramówiłaoprzejęciunawłasnośćpaństwaróż-
nychgałęzigospodarki,umożliwiającatakżenacjonalizacjęprywatnychprzedsię-
biorstw.Tamże,s.285.
37
ChodziomapygeodezyjneOpatowasporządzoneprzezRomanaRymkiewiczawlatach
1944-1948,udostępnionenawystawędziękiuprzejmościWydziałuGeodezjiiKarto-
grafiistarostwaopatowskiego.
38
P
.Forecki,dz.cyt.,s.75-90.
39
J.Bardach,HistoriapaństwaiprawaPolski,t.1:DopołowyXVwieku,Warszawa1964,
s.306.
40
R.Sendyka,Dziedzicijego„puścizna”.Krytycznaheritologiaspołeczeństwnieusiebie,[w:]
Różnicowanienarodowego„my”:kuratorskiemarzenia,red.R.Sendyka,E.Lehrer,Kra-
ków2019,s.82.
37