Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JustynaKoszarska-Szulc,NataliaRomik
Wystawa„(po)ŻYDOWSKIE…SztetlOpatówoczamiMajeraKirszenblata”
zczasemzaczętonazywaćprzeciwpożarowymi29.Dodatkowo,przymiot-
nikiteopisujątensammechanizm-przejmowaniawłasności:dawniej
żydowskiej,niemieckiejczyziemiańskiej.NiebezprzyczynyKarolina
Kuszyk,autorkaksiążkiPoniemieckie,poświęciłaichwspólnejanalizie
osobnyrozdział30.DariuszStolapodkreśla,żeokreślenianpożydowskie”
inponiemieckie”dotycząmienia,którewłaścicieleutracilipodczasdru-
giejwojnyświatowej,awnpożydowskim”dodatkowoskrywasiękon-
tekstZagłady31.nPożydowskie”poprzedziłonponiemieckie”.nSzabernie
zacząłsięnaZiemiachOdzyskanych”-piszeKarolinaKuszyk.nOdpo-
czątkuwojnymieszkaniairzeczy,którejeszczeprzedchwiląbyłyczy-
jeś,mogłystaćsięniczyjewciągutrzechdni,dwóchgodzinlubpięciu
minut.[ś]Wlipcu1941roku,potymjakNiemcyuderzyłynaZSRR,na
KresachWschodnichszabrowanoopuszczonemieszkaniaipozostawio-
nebezopiekibagażeuciekających,zdezorientowanychludzi.Wcałej
Polscegrabionomienienazywane«pożydowskim»”32.
Zdostępnychbadańwynika,żenarastającywIIRzeczpospolitej
antysemityzm(czegointeresującąanalizędałwniniejszejksiążceGrze-
gorzKrzywiec)niemógłpozostaćbezwpływunastosunekPolakówdo
przejmowaniażydowskiejwłasności.Bardzodobitniepisałotymjuż
w1945r.KazimierzWykawesejuGospodarkawyłączona,definiując
nwejścieżywiołupolskiegonamiejsceopróżnioneprzezŻydów”jako
ncentralnyfaktpsychogospodarczylatokupacji”.StosunekPolakówdo
Żydówpodczasdrugiejwojnyświatowejskwitowałonstwierdzeniem:
nNaNiemcówwinaizbrodnia,dlanaskluczeikasa”33.
Pozakończeniuwojnynierozwiązanokwestiimienianazwanego
wygodnieiniecoeufemistyczniepożydowskim34.Budynkiigruntynale-
29
Procestenwyjaśniłprof.JanMiodekwrozmowiezKarolinąKuszyk:K.Kuszyk,Ponie-
mieckie,Warszawa2019,s.37.
30
Tamże,s.35-40.
31
D.Stola,ThePolishDebatesontheHolocaustandtheRestitutionofProperty,[w:]Robbery
andRestitution.TheConflictoverJewishPropertyinEurope,red.M.Dean,C.Goschler,
P
.Ther,NewYork2007,s.245-246.
32
Tamże,s.36.
33
K.Wyka,Gospodarkawyłączona,[w:]tegoż,Życienaniby.Pamiętnikpoklęsce,Kraków
1984,s.155-156.
34
Więcejnatematzacierającegorzeczywistośćcharakterutegookreśleniaw:P
.Forecki,
nMieniepożydowskie”jakofgurapolskiegodyskursupublicznego,nŚrodkowoeuropejskie
StudiaPolityczne”2015,nr4,s.75-90.
36
