Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Przyczynypożarów
Kolejnymsposobem,którymiałzabezpieczyćprzedpożarem,byłokonstru-
owanietzw.murówgrodziżarowych-murowanychściannagranicachposesji.
ZdaniemMaurycegoZajęckiegotenośneścianybudynkówtworzyłypewną
zaporęnadrodzerozszerzaniasiępożaru.Obowiązeknakazującysąsiadowi
osobywznoszącejbudowlęmurowanąprzyczynieniesięwpołowiedozbudo-
waniaowejmurowanejścianyformułowałojużprawomagdeburskie40.
Domgdybyktochciałbudowaćabomurować-czytamywjednymzkodeksówBartłomieja
Groickiego-jeślisąsiadchceznimspólnąścianębudowaćanakładznimspołemczy-
nić,tedyniepowinienjedendrugiemuplacuswegonicustąpić,jednospołuścianęabo
murować.Alejeślisąsiadniechcebudowaćanakładuuczynić,tedytemu,ktobuduje,
powinienmuustąpićdlawywiedzeniaścianyplacudomuswegonadwałokcienafun-
damencie,anagórzełokieć,atodlategonakładu,któryczyniten,cobuduje,żeteż
tęścianębędziemiałspólnąznim,jakoiten,cobuduje41.
Zasadywspólnejbudowymurówogniowychwielokrotnieformułowałyrów-
nieżźniejszewilkierzemiejskie,m.in.Elbląga,KrakowaiPoznania
42
.
Zupełnienietypowerozwiązanie,którezresztąchybaniesprawdziłosięwprak-
tyce,wprowadziłwŁowiczuw1525r.arcybiskupgnieźnieńskiJanŁaski.
NakazałonmianowiciewybudowaniecodwadomyDlamusów”-rodzajów
oblepionychglinąschronów,gdziewczasiepożaruludnośćmogłachować
swójdobytek43.
Walkęzpożaremwpoważnysposóbutrudniałoustawieniebudynkówszczy-
tamidoulicy44,aniekiedytakżeichwysokość.Wtejostatniejmateriiwydano
nawetstosownerozporządzenie.DWzględemczęstychprzezogieńdomów
PrzedmieściaLwowskiegoHalickiegonazwanegopożarów-czytamywman-
dacieWładysławaIVdlaLwowaz30czerwca1642r.-abyprzedmieszczanie,
dlabezpieczeństwaswego,nasklepachabopiwnicachnadziemiędwałokcia
muremwyniesienych,napięćłokciwzwyż,aniewięcejmurowaćmogli”45.
101020Dachy
Zracjifaktu,żeczęstoogieńrozprzestrzeniałsiępoprzezdachybudynków,
ważnebyło,jakimmateriałemkrytoówczesnedomy.WXVI-XVIIw.,zwłasz-
czawmniejszychmiastach,wykorzystywanodotegonadalprzedewszystkim
tanią,łatwodostępnąsłomę;wwieluteżrejonachsłomiane(aniekiedytrzci-
nowe)strzechywdużejliczbieprzetrwałydokońcaXVIIIw.Ponieważjed-
nakwraziepożarupłonęłyonebłyskawicznie,jużodźnegośredniowiecza
40Zajęcki2014,s.169.Por.HistoriaGdańska1978,1982,1993,t.I,s.451.
41Groicki1954,s.64.
42Zajęcki2014,s.170-172.
43Zajęcki2014,s.173.
44Por.Kraków1909,s.135.
45CDIAULAMLw,fond52,op.2,nr55,s.470.