Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1•WspółczesnyobrazUkładuSłonecznego
zostaładostrzeżona),aodległośćapheliumjejorbityniecoprzewyższa14tys.AU.Szacuje
się,żerozmiary(308933)2006SQ372nieprzekraczają100km.
Obateniezwykłeobiekty,2003VB12(Sedna)i2006SQ372,wydająsięsięgać
wswychapheliachbyćmożewewnętrznegoskrajuhipotetycznejchmuryOorta.Czyżby
więcmożnabyłojetraktowaćjakopierwszeobserwacyjnepotwierdzenie–sformułowa-
nejjeszczewpołowieXXw.–koncepcjiotoczeniacałegoUkładuSłonecznegokulistym
obłokiemmałychciał,będącychresztkamitworzywa,zktórego4,5mldlattemuuformo-
wałasięstrukturastanowiącanasześrodowiskokosmiczne?Słusznośćtegoprzypuszczenia
umocniłydalszeodkryciaplanetoid,podobniedonichporuszającychsięwokółSłońca,
awśródnichmożenajbardziej,odkrytyw2012r.,obiekt2012VP113,którywprawdzie
wapheliumniesięgatakdalekojakwymienionewyżej,aleperyheliummaoddalone
odSłońcaaż80AU,czylidalejnawetniżSedna.PodobniedoniejobiegawięcSłońce
całkowiciepozapasemKuipera,któregozewnętrznagranicawydajesięznajdowaćwod-
ległościodSłońcamniejwięcej50AU.
W2014r.,gdyznanychjużbyło13takichekstremalnieoddalonychodSłońca
obiektów,zauważono,żeichokołosłoneczneorbitycharakteryzujeciekawawłaściwość:
peryheliatychplanetoidgrupująsięmniejwięcejwpłaszczyźnieekliptyki.Mogłoto
sugerowaćistnieniewjeszczedalszychodległościachodSłońcajakiejśdużejmasy,któ-
raswymoddziaływaniemgrawitacyjnymprowadzidotakiegowłaśnieukształtowania
ruchówtychwszystkichintrygującychobiektów.Trzebajeszczedodać,żeorbitysześciu
znichsąniemaljednakowozorientowanewprzestrzeni,aporuszającesięponichpla-
netoidy,przechodzącprzezperyhelium,przecinająpłaszczyznęekliptykizpołudniana
północ.Wnikliwaanalizamatematycznatychosobliwości,którejwynikiopublikowali
amerykańscyastronomowieKonstantinBatyginiMichaelE.Brownnapoczątku2016r.
wjednymznajbardziejprestiżowychczasopismnaukowychHAstronomicalJournal”,po-
kazała,żeprawdopodobieństwo,iżtakakonfguracjajestprzypadkowawynosizaledwie
0,007%.Innymisłowy,wydajesięprawiepewne,żemusiistniećjakaśfzycznatego
przyczyna:BatyginiBrownnazwalijądziewiątąplanetąUkładuSłonecznego.Drogą
modelowaniacyfrowegostwierdzili,żetakaplanetapowinnamiećmasęprzewyższającą
masęZiemiod5do20razyikrążyćwokółSłońcawśredniejodległościmieszczącejsię
wprzedzialeod380do980AU,poorbicieeliptycznej,którejperyheliumjestodniego
oddaloneod150do350AU.Hipotezadziewiątejplanetywzbudziłaoczywiścieogromne
zainteresowanie.Pojawiłasięjużnawetkoncepcja,żemożeniąbyćobiekt,pochodzący
zprzestrzenimiędzygwiazdowej,schwytanyprzezSłońcewjegopolugrawitacyjnym.
Poszukiwaniadziewiątejplanetytrwają.
Tewszystkieinteresująceodkryciaostatnichlatidziesięciolecisugerują,żecharaktery-
stycznymelementemewolucjiUkładuSłonecznegojestjakbypowolnadyfuzjakuSłońcu
odrzuconychpierwotnienazewnątrzpozostałościmaterii,zktórejzostałuformowany.
Tłumaczyonaobecneistnienieobiektów,którychczasżyciajestznaczniekrótszyodwieku
UkładuSłonecznego,jaknp.komet,centaurówczyplanetoidbliskichZiemi.ObłokOorta
