Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
J.G.Fichte,Powołanieczłowieka
czasy.Alewyczekiwanietychlepszychczasówprzeciągnęłosięwczasie.Wciągu
dwóchlatpobytuwLipskupróbowałFichtewszystkichswoichzdolności,skłon-
ności,umiłowań-jednaknicsięztegonieurzeczywistniło.Nadziejepolepszenialosu
runęłyjednepodrugich-zbliżałasięgodzinaostatecznegozwątpieniairozpaczy.
Przypadkowootrzymałwtedypropozycjętłumaczeniapewnemustudentowifi-
lozofiiKanta.Zgodziłsięnato,chcącpoprostuzapełnićczymśczas,przeznaczo-
nynawewnętrznezgryzotyoprzyszłości.Aletreśćdziełakantowskiegotakgoujęła
wswekarby,taknimwstrząsnęładogłębiposadrozumowych,żestałosiętonie
tylkoprzewrotemwwewnętrznymjegożyciu,leczidźwigniąchęcidożycia
idziałaniawmyślnowoprzyjętychprzekonań.Pragnieonnaraziezostaćpisarzem
filozoficznymiprzygotowujekomentarzedoKanta.Ponieważnadziejenadruktych
komentarzyzawodzą,azdrugiejstronyotrzymujewiadomośćostratachma-
terialnych,jakiedotknęłyojcajegonarzeczonej,zmuszonyjestznowuwyrzecsię
zawarciamałżeństwa,powrócićdoswejtymczasowejrolinauczycieladomowego
iprzyjąćpracęażwWarszawie.ZpowodubrakuśrodkówpodróżdoWarszawy
odbywapieszowciągudwóchipółmiesiąca.AleFichteniebyłstworzonynahra-
biowskiegoguwernera-miałzbytwieledumyiduchasprzecznościwsobie,aby
mócznosićupokorzenia,związaneztraktowanymprzezchlebodawcówjakopod-
rzędnestanowiskiemwychowawcy.Pokrótkimpobycie(dwóchtygodniach)w
domuhr.PlaterówpracęwymówiłiWarszawęopuścił.Jegoobecnymdążeniem
byłKrólewiec,gdzierezydowałkróljegomyśli,Kant.
NatychmiastpoprzyjeździedoKrólewca,chcącpozyskaćprzychylnośćKanta,
zająłsiępracą,poświęconąkrytyceobjawieniazestanowiskakantowskiego.Dzieło
todziękipoparciuKantawyszłowroku1792,aleniewiadomo,czyprzypadkiem,
czyprzezświadomewyrachowaniewydawcy,ukazałosiębezimiennie.Ponieważzaś
wielemomentówwskazywałonaautorstwoKanta,rozpuszczonopogłoskęowyj-
ściunowego-oczekiwanegowłaśnie-dziełaKantaofilozofiireligii.Agdypotakich
twierdzeniachniektórychczasopismKantkategorycznieinformacjizaprzeczyłiau-
torawskazał,sławaFichtego,utożsamianegozKantem,byłaustalona.Wstępnymbo-
jemzyskałsobieFichteimięodpierwszejswejwydrukowanejksiążki,aodtejpory
izewnętrznejegosprawyuzyskują-doczasu-wzrastającepowodzenie.
W1793rokuzawierawreszcieFichtekilkakrotnieodkładanemałżeństwoiżyje
przezkilkamiesięcywbłogimspokojuwdomuswegoteścia,zbierającswestar-
ganesiły.WrokunastępnympowołanyzostajenakatedręfilozofiidoJeny.Lata,
poświęconewykładomwUniwersytecieJenajskim,gdziekatedrastałasiędlaniego
istotniekazalnicą,zktórejgłosiłzdobyteprzezsięprawdy-przekonania,niebyły
pozbawionezakłóceńinieporozumieńzarównozwładzamiiniektóryminieżycz-
liwymitowarzyszami,jakinieudanąpróbąwpływunaumoralnienieżyciastudenc-
kiego.Fichteniemiałwsobieniczdyplomaty,astosunkiistanowiskoprofesora
wymagałynietylkozdolnościnauczania,leczirozsądnej,zgodnejzkorzyściami
