Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Poradnictwopsychologiczne
25
klientowiinformacji,żejestsłuchany.Najczęściejobjawiasiętotym,żepoma-
gającyczasamipowtarzatreściwypowiadaneprzezklienta,koncentrującsięna
tym,jakontoprzeżywa,anienatym,czyprzeżywaniejestadekwatnedotreści
opowieści.
Najważniejszymbowiemcelempierwszychspotkańjestodreagowanieemo-
cjiprzeżywanychprzezklienta.Onenienazywane,aleprzeżywane.Pytania
pomagającegomająułatwićmówienieoprzeżywanychaktualnieuczuciach.
Mówienieotrudnościachmałegodzieckajestwyrazemniepokojuczywła-
snejbezradności.Mówienieotrudnościachzdorastającymdzieckiemtotak-
żemówienieowłasnejbezradności,którawynikazbrakuskutecznychmetod
wpływanianajegozachowania.Tomożebyćtakżezłośćnadzieckozajegoza-
chowania,złośćnawspółmałżonkazajegozachowaniawsytuacjachkonfliktów
zdzieckiem.Tomożebyćzłośćnanauczycieli,nakolegówdziecka.Mówienie
okonfliktachmałżeńskichtotakżemówienieolękuprzedrozpademmałżeń-
stwa,ozłościnapartnera,awłasnympoczuciuwinyzasytuacjęwmałżeństwie.
Mówienieotrudnościachwmiejscupracyczytrudnościachzwiązanychzre-
alizacjązadańzawodowychjesttakżemówieniemoswojejzłościnakolegów
czyprzełożonych,ouczuciachwynikającychzprzekonaniaobrakuwłasnych
kompetencji,ouczuciuzagrożeniazwiązanymzpogorszeniemsięwarunków
pracylubjejutratą.
Należyzapewnićtakiewarunki,abyklient,opowiadającoswoichaktu-
alnychprzeżyciach,niemusiałsięichwstydzić,niemusiałichkontrolować
wobawieprzedoceną,odrzuceniem,krytyką.Terapeutagorozumie,zachęca
doprzeżywaniaiujawnianiatychprzeżyć.Uznajejezanormalneizrozumiałe.
Nieboisięuczućpacjenta,nieczujesięwobecnichbezradny.Reagujewod-
miennysposóbnawyrażaneprzezpacjentauczucia,niżdotychczasreagowa-
liinniludzie.Wefekcieuwolnionazostajeenergiapsychicznatowarzysząca
przeżywanymuczuciom,cooznaczaspadeknapięciapsychicznego,zmniejsza
sięsiłaprzeżywania,uczuciawyrażoneinazwane(częstotym,ktojenazywa,
jestpomagający)przestająbyćspostrzeganejakonieuchronne,niepoddającesię
żadnejkontrolipozausiłowaniemniepokazywaniaichnazewnątrz.Przestają
byćspostrzeganejakowłasnasłabość,ichwystępowaniestajesięmożliwedo
zaakceptowaniawkontekściezdarzeńisubiektywnychinterpretacjitychzda-
rzeń.Totedoświadczeniaulgi,zmniejszenianapięciaprzyczynąodczuwania
npoprawy”,rozumianejczęstojakoefektplacebo,nowymdoświadczeniem
pokazującym,żeujawnianiewłasnychprzeżyć,rozumienieichsubiektywnego
kontekstujestsposobemnaradzeniesobiezprzeżyciami.Odreagowywanie
emocjijestjednymzesposobówsamokontroliemocjonalnej(por.Doliński
2000),spełniabowiemfunkcjęuwalnianiaczłowiekaodnegatywnegonapię-
ciaitymsamymjestźródłemprzyjemnegostanuulgipoustąpieniuuczucia
negatywnego.Uwolnieniesięodnegatywnychemocjiodbywasiętakżeprzez