Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawypolitykigospodarczej
95
wzrostuwydatkówpublicznychinarastaniadeficytubudżetowego(tzw.deficit
bias),comożemiećwprzyszłościgroźnekonsekwencje,np.wpostacikryzysów
zadłużenia(więcejnatentematzob.rozdział3).Jeślijednakpolitykagospodar-
czajestkształtowanawtakisposób,żemożeprowadzićdokryzysu,topozostaje
woczywistysposóbsprzecznazinteresempublicznym.Teoriacykluwyborczego
potwierdzawięcwcześniejszespostrzeżeniadotyczącetego,żefaktycznierealizo-
wanawwarunkachdemokracjipolitykagospodarczawwieluprzypadkachnie
reprezentujeinteresuogólnospołecznego.
105020Problemreprezentacji
Teorianormatywnapolitykigospodarczejpomijato,żeterminnwładzapubliczna”
jestdalekoidącymskrótemmyślowym.Sugerujeistnieniejednegohomogenicz-
negopodmiotu,składającegosięzosóbnieposiadającychżadnychosobistychprze-
konańipreferencji,aktórychjedynąmotywacjąwdziałaniujesttroskaointeres
publiczny.Wrzeczywistościsytuacjatajestowielebardziejzłożona.Jakwcześniej
wspomniano,władzapublicznaskładasięzdwóchkategoriiosób-polityków
iurzędników(biurokratów).Cipierwsisąwybieraniprzezwyborców,aichmoty-
wacjeokreślonezostajączęściowolubwdominującejmierzeprzezchęćzdobycia
(elekcja)iutrzymaniasięprzywładzy(reelekcja).Drudzymianowanisąprzezpoli-
tyków,aichmotywacjeokreślonesągeneralnieprzezchęćutrzymaniastanowisk,
wpływuizapewnieniesobiedalszegoawansu.Byłobydalekoidącymuproszcze-
niemgdybyuznać,żeijedni,idrudzywsposóbwłaściwyreprezentująwszystkich
wyborców,czyliogółspołeczeństwa.
To,żepolitycypozostająstronniczywtymsensie,żereprezentujągrupowy
(partyjny)raczej,anieogólnospołecznypunktwidzenia,niepowinnobyćnie-
spodzianką.Niemusitozresztąwynikaćzwąskopojmowanegopartykularyzmu
rozumianegojakopostawanastawionanazagarnięciekonkretnychkorzyściprzez
członkówokreślonejgrupyspołecznejczypartiipolitycznej.Najczęściejodbywa
siętoskutkiemprzywiązywaniaróżnejwagidorozmaitychcelówpolitycznych,
wtymdookreślonychkosztówikorzyściwynikającychzprzyjęciadanegokursu
politykigospodarczej,aktórychrozkładjestwspołeczeństwiezróżnicowany.Par-
tieróżniąsięmiędzysobąnietylkopodwzględembardziejabstrakcyjnejideologii,
lecztakżebardziejpraktycznejpolityki.Przykładowo,wdanejsytuacjigospodar-
czejpartielewicowebędąnaogółproponowałyinnyprogramdziałanianiżpartie
konserwatywneczyliberalne.Różnicezachodzącemiędzypartiamidotyczązresztą
