Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawypolitykigospodarczej
93
wykonywaneprzypomocyróżnychinstrumentówprawnych,wtyminstrumen-
tówprzymusuindywidualnego,ograniczającychswobodyobywatelskie,cosprzyja
powstawaniuobawcodozgodnościtychmetodzprawamipodstawowymi,takimi
jakwolnośćsłowaczywolnośćzgromadzeń.Wdodatkuniektóreprzepisyprawne
mogąbyćuważanepowszechniezanieuzasadnione.Zkoleipolitykaochronyzdro-
wiakonsumentówbądźśrodowiskanaturalnegomożenarzucaćtakostreograni-
czenianaprowadzeniedziałalnościgospodarczej,żebędzietowiodłodoutraty
konkurencyjnościibankructwafirm.
Społeczeństwoniejestzbioremosóbidentycznych,składasięzjednostek
reprezentującychrozmaitepoglądy,potrzebyiinteresy.Wśródtakiejzbiorowości
zawiązująsięgrupyspołeczneskładającesięzjednostekwyznającychjednakowe
lubzbliżonepoglądy,potrzebylubinteresy.Posiadająoneswoichinstytucjonal-
nychreprezentantów,takichjakpartiepolityczne,związkizawodowe,związkipra-
codawców,organizacjekonsumentów,korporacjezawodowe,wspólnotylokalne
iregionalneczyorganizacjepozarządowe(Axelrod1984).Choćniekiedygrupy
tewspółpracujązesobą,toczęściejdochodzimiędzynimidorywalizacjiozakres
kontrolisprawowanejnadzasobamiiudziałwwytworzonymprodukcie.Zagadnienia
związanezpodziałemmajątkuorazdochodumiędzyposzczególnegrupyspołeczne
wdanejgospodarcestanowiąprzedmiotzainteresowaniaekonomiipolitycznej.
Zderzaniesięiścieranieróżnychinteresówgrupowychwobrębiedanegospo-
łeczeństwajestzjawiskiemnormalnym.Spontaniczny,nieunormowanysposóbich
rozstrzyganiaprowadziłbyjednakdotyraniigrupsilniejszychnadsłabszymi.Dla-
tegoteżwdemokracjisystemowymsposobemrozstrzyganiakonfliktuinteresów
sąokresowewybory,wktórychwyborcyudzielająpoparciaokreślonympartiom
politycznymikonkretnympolitykom.Większośćotrzymujemandatdosprawo-
waniawładzy,alemniejszośćpodlegaochronie.Wynikiwyborówodzwierciedlają
preferencjewyborcówwzakresiecelówpolitykigospodarczejisposobówichreali-
zacji.Wtakichwarunkachwybranyrządbędzieskłonnyrealizowaćwramach
politykigospodarczejprzedewszystkiminteresypartykularnetychgrupspołecz-
nych,któresąjegopolitycznymzapleczemizapewniająmupoparciewwyborach,
wmniejszymstopniubędziezaśkierowałsięinteresemogólnospołecznym.Przy-
kłademtakichróżnicwpolitycegospodarczej,wynikającychzodmiennychocze-
kiwańelektoratówróżnychpartiipolitycznych,jestpolitykapodatkowawStanach
Zjednoczonych.Gdyrządząrepublikanie,administracjadążyzregułydoobniżania
podatków,agdyrządyobejmujądemokraci,administracjajestbardziejskłonna
podnosićpodatki,zwłaszczawśródnajbogatszych.
