Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
17
Wokresachwzrastającegoniezadowoleniatłumniszczyłsymboleistnie-
jącegoporządkuspołecznego–takimznakiembyłczęstodompubliczny,
kojarzonyzjednejstronyzniemoralnością,azdrugiejzwyzyskiemklas
niższychinależącychdonichkobiet
35
.Nienależyzapominać,iżpozausłu-
gamiseksualnymidomypubliczneczęstooferowałycaływachlarzrozrywek.
Wielelokaliposiadałonaprzykładkoncesjemonopolowe
36
.Cowięcej,
podobniejaksklepylegalniesprzedającealkohol,domypublicznedziałałyna
podstawiezezwoleńwydawanychprzezorganywładzy,którasankcjonowała
ichistnienie37.Lokaletekojarzonowięczrosyjskąwładzą,wobecktórej
wyrażanoniezadowolenieorazwysuwanożądaniaspołeczno-polityczne38.
Pierwszapołowa1905rokuzapisałasięwhistoriifaląatakówocha-
rakterzepuryfikacyjnym.Oprócznapadównaczłonkówpółświatkaidomy
publicznedochodziłodonapaścinainnemiejscademoralizującemasy
robotnicze,takiejaksklepymonopoloweczyszynki,orazosobypostrze-
ganeprzezrobotnikówjakoszkodliwelubniechciane–donosicieliiróżnej
maściprzestępców39.Ideepuryfikacyjnetowarzyszącezrywowirewolucyj-
nemuzbiegłysięwówczaszpanikąmoralnąwokółprostytucji,określanej
jakohandelnżywymtowarem”,czylizniewolenieiwyzyskkobiet
40
.Chociaż
kształtowałaonadyskusjenatentematwkręgachspołecznychnazie-
miachpolskich,atakżewAnglii,StanachZjednoczonychczyArgentynie,
wcześniejniedochodziłodomasowychatakównadomypubliczne,ich
właścicieliipracownice41.Dopierosplotróżnychokoliczności,szczególnie
powszechnejprzemocyzbiorowejwokresierewolucyjnymwRosji,wzro-
stuliczebnościśrodowiskrobotniczychorazdyskusjiwokółprostytucji,
doprowadziłdopodjęciapróbyzdecydowanegorozprawieniasięztym
procederem.SłusznewydajesięwięcstwierdzenieKalabińskiegoiTycha,
iżtorewolucjazrodziłanpogromalfonsów”–niedoszłobydoniegobez
przyzwoleniawładznaprzemociwzrostusolidarnościrobotniczej
42
.
Adominującydyskursoprostytucjikształtowanyprzezpanikęmoralną
35Ch.Tilly
,PopularContentioninGreatBritain,1758–1834,Cambridge1995,s.xx.
36B.Koreywo,Dwiemoralnościawalkaznierządem,Warszawa1925,s.7.
37SzerzejnatematfunkcjonowaniaprostytucjiwKrólestwiePolskimzob.niżej.
38
Szerzejołączeniuprostytucjizwładzamirosyjskimizob.A.Jakubczak,Polacy…,
s.7–10.
39OniszczeniusklepówmonopolowychwŁodziwczerwcu1905rokuzob.P
.Korzec,
WalkirewolucyjnewŁodziiwokręgułódzkimwlatach1905–1907,Warszawa1956,s.140.
40Szerzejodefiniowaniutzw.handlunżywymtowarem”zob.A.Jakubczak,Polacy…,
s.38–39.
41OzaniepokojeniuprostytucjąwAngliizob.J.R.Walkowitz,CityofDreadfulDelight:
NarrativesofSexualDangerinLate-VictorianLondon,London1992;wStanachZjednoczonych–
zob.B.Donovan,WhiteSlaveCrusades:Race,Gender,andAnti-ViceActivism,1887–1917,
Urbana2006;wArgentynie–zob.D.Guy
,SexandDangerinBuenosAires:Prostitution,
Family,andNationinArgentina,Lincoln1991.
42S.Kalabiński,F
.Tych,Czwartepowstanie…,s.166.
