Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DARIUSZŚNIEŻKO
storycznemadwaaspektyi–odpowiednio–dwaadresy:pragma-
tycznyipoznawczy.Pragmatycznykierowanyjestdopotomnych,
aleprzedewszystkimdowspółczesnych,którymhistoriadostarcza
wskazówekiprzykładów;aspektpoznawczy,częstoważnyifra-
pującydlaswojskiejpubliczności,majednaknawzględzieodbior-
cęgłówniezewnętrznego:albowznaczeniuczasowym(przyszły
czytelnik),alboprzestrzennym(np.odbiorcazagranicznywprzy-
padkuMiechowityczyKromera);przyokazjinietrudnozauważyć,
żeadrespragmatycznybyłby–wznaczącymstopniu–piśmienną
kontynuacjąpowinnościprzekazuoralnego,podczasgdyadrespo-
znawczykorzystawpełnizpismajakoswegorodzajukapsułyin-
formacyjnej,którąmożnawysłaćwprzyszłość(lubprzestrzeń)na
tyleodległą,byspodziewaćsięjejpozazasięgiemnarracjiipamięci
ustnej.
Wtenpodwójny,choćwinnychproporcjach,adreswyposażo-
nebyłytakżegatunkipiśmiennictwaprywatnego,jaksylwyczy
kronikirodzinne,niebędąceszczególnąspecjalnościąkulturysar-
mackiej,choćzniąwłaśnie,wpotocznymrozeznaniu,najczęściej
kojarzone.Potrzebautrwaleniaosobistegodoświadczeniaszuka-
łasobiemiejscawniezadrukowanejprzestrzenikartyutworuna
przykładkronikarskiego,uzupełniającgoochronologięrodzin-
nychprzypadkówwłaścicielaczyczytelnika(czasemczytelniczki).
To,żekażdyztychgatunków,poczynającwłaśnieoddomowych
dopiskównamarginesie,macharakterrękopiśmienny,wolnotrak-
towaćnietylkojakooczywistą,wwieluprzypadkach,konieczność,
aletakżejakojedenzprzejawówwspomnianejwyżejreakcjinaod-
czuwanyjużwXVI-wiecznejEuropieprzesytdrukiem.Zważywszy
naosobliwościkulturystaropolskiej,możnazarazemwskazywaćna
szczególniesilną,emancypacyjną–wsensiestanowym–potrzebę
zrównoważeniapamięcipublicznejioficjalnejpamięciąherbu,rodu
∼30∼
