Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RETROSPEKTYWA
pamiętnikuzalata1595–1621JerzyOssolińskitęopozycjępod-
kreśliłwkilkumiejscach.Dwaprzykłady:
Wedługjegotedyrady11novembris,przededniemnakilkagodzin,
szłosporządzonewojskopodstolicędodwóchbram,oczymhisto-
ryjaćpowie,jakoioskutkuszturmutego;jaosobietoprzypomnię,
żemwwilijątegoszturmuzwojewodzicemlubelskimSobieskim
(któryteżjużwjednejłódceniełaskizemnąpływał)byłukrólewica
wkotarze[...]72;
AlenieszczęśliwatemeritasStanisławaŻółkiewskiego,kanclerza
ihetmanakoronnego,wodzaaliasrozsądnegoimężnego,nietylkooj-
czyznęwielcepotrwożyłainiemalnaostatnihakprzywiodła(oczem
historyjaćpowie),aleimniegroch,jakomówią,skwasieła73.
Wjednymidrugimprzypadkupamiętnikarzstarannieoddzie-
laprzedmiothistoriografii(perspektywapubliczna)odkontekstu
osobistego,czytelnikazainteresowanegotympierwszymodsyłając
dostosownegogatunku.
Historiografiazkoleiswojepowinnościopisywałatopicznąme-
taforąpiśmiennej,kolektywnejpamięci,przenoszonejzpokolenia
napokolenie.Nasiprzodkowiezostawilinamwzorcowy,autoryta-
tywnyprzekazoswoichczynach,zadaniemdziejopisarzajestwięc
nietylebadawczapenetracjaprzeszłości,ilepodjęcieiretoryczne
opracowanietegoprzekazu,uzupełnienieowiadomości,których
przodkowieznaćniemogli,iwysłaniewprzyszłość,czylitam,
gdzieodnajdągonastępcy.Wszystkopoto,byzczasemniezgasła
pamięćorzeczachgodnychzapamiętania–towędrownymotyw
wieluprzedmówilistówdedykacyjnych.Innymisłowy,dziełohi-
72
J.Ossoliński,Pamiętnik(1595–1621).Oprac.J.KolasaiJ.Maciszewski.
Red.W.Czapliński.Wrocław2004,s.95–96.
73
Tamże,s.115.
∼29∼
