Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI.Ogólnewiadomościoprawie
powszechnieuznanezasadywypracowaneprzeznaukęprawa.Najważniejszeztych
zasadmająnastępującątreść:
1)ustawawchodziwżyciepoupływie14dnioddniajejogłoszeniawDzienni-
kuUstaw,chybażesamaokreślidłuższyterminwejściawżycie;okresmiędzy
opublikowaniemawejściemwżycieustawy(vacatiolegis)powinienbyćnatyle
odpowiedni,abyadresacinormwniejzawartychmoglisiędonichrzeczywiście
zastosować(odprzedstawionychzasadsąwyjątki);
2)ustawaniedziaławstecz(lexretrononagit),azatemmaonazastosowanietylko
dosytuacjizaistniałychoddniajejwejściawżycie;zasadatastanowipodstawę
poczuciapewnościorazzaufaniadoprawa,azatemwstecznedziałanieprawa
możebyćdopuszczalnetylkowyjątkowo;wedługart.3k.c.ustawaniemamocy
wstecznej,chybażetowynikazjejbrzmienialubcelu;takiewstecznedziałanie
ustawymożemiećmiejscewniezwyklewyjątkowychsytuacjach,jeżelizasa-
dydemokratycznegopaństwaprawnegoniestanowiąprzeszkody(np.wstecz-
nedziałanieustawyjestpodyktowaneważnyminteresemobywateli);Trybunał
Konstytucyjny(TK)orzekaoniezgodnościzKonstytucjąwsteczniedziałającej
ustawy,jeżeliniezachodziprzewidzianyprawemwyjątek;
3)ustawapóźniejszauchylaustawęwcześniejszą,gdy:
-ustawapóźniejszaniewspominaouchyleniuustawywcześniejszej,alezjej
treściwynika,żeregulujeonaujętewniejzdarzeniainaczejniżustawawcześ-
niejsza(tzw.uchyleniedomniemane),
-ustawapóźniejszastanowi,żezdniemwejściawżycieuchylawszystkiewcześ-
niejszeprzepisydotycząceprzedmiotówwniejuregulowanych(np.art.II
ustawy-Przepisywprowadzającekodekscywilny);jesttouchylenieogólne,
-ustawapóźniejszawymieniawszystkieaktynormatywnebądźprzepisy,które
uchylawcałościlubwpewnymzakresie(por.art.III-VIIustawy-Przepisy
wprowadzającekodekscywilny);jesttouchylenieszczegółowe,
-ustawaszczególnawyłączaustawęogólną,azatemustawapóźniejszaogólna
niewyłączaustawywcześniejszejszczególnej,chybażecoinnegowynika
ztreścitejustawypóźniejszej,
-jeżelizdarzeniewywołujeskutkiprawnepodrządemnastępującychposobie
ustaw,tokażdaznichjestwłaściwadoocenytychskutkówprawnych,które
powstaływczasiejejobowiązywania(np.skutkiumowynajmulokalumiesz-
kalnegowiążącejstronyprzezkilkadziesiątlatpodlegająkolejnozmieniają-
cymsięustawom),
-jeżelinapodstawieprzedstawionychwyżejniepisanychlubpisanych(stano-
wionych)regułniedasięustalić,czynależystosowaćustawęnowączydotych-
czasobowiązującą,towzasadziestosujesięustawęnową.
Znajomośćregułprawamiędzyczasowegojestszczególnieprzydatnawobecustawicz-
nychzmianwprawie.Jeżeliustawodawcanienadążazadynamiczniezmieniającąsię
rzeczywistościąspołecznąlubgospodarczą,wówczasniektóreprzepisywydająsięnie-
