Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.6.Zasadystosowaniaprawa
33
Zasadysuwerennościpaństwnienaruszajednakstosowanieobcychnormprawapry-
watnego,gdyżniewyrażająonewładztwapaństwowego,azatemgranicepaństwowe
nielimitująobowiązywaniatychnorm.Wobectakichcechnormyprawaprywatnego
obowiązująwprzestrzeniponadpaństwami.Skoroniemaprzeszkód,abynp.sąd
niemieckistosowałnormypolskiegoprawaprywatnegolubabysądpolskistosowałtego
rodzajunormyprawaniemieckiego,towsytuacjiprywatnoprawnejzelementemmię-
dzynarodowympowstajeproblemkolizjiwchodzącychwgręprawzainteresowanych
państw.Otym,wedługjakiegoprawanależyrozstrzygnąćprzedstawionystanfaktyczny,
decydująnormykolizyjneprawaprywatnegomiędzynarodowego.Każdepaństwoma
swojewewnętrzneprawoprywatnemiędzynarodowe.Rozstrzygającysprawęnp.sąd
niemieckidousunięciakolizjiprawzastosujezatemzregułyniemieckieprawoprywatne
międzynarodowe,asądpolski-normykolizyjnepolskiegoprawa.Jednakżenormyko-
lizyjnezawierajątakżeniektóreratyfikowaneprzezPolskękonwencjemiędzynarodowe
orazaktyprawaunijnego.Pierwszeństwonormprawamiędzynarodowegopublicznego
iprawaunijnegonakazujenajpierwzbadać,czydanejsytuacjinieregulujekolizyjnanor-
makonwencyjnalubunijna,anegatywnywyniktegobadaniapozwalanazastosowanie
ustawowychnormkolizyjnychwewnętrznegoprawaprywatnegomiędzynarodowego.
Wpolskimsystemieprawnymnormykolizyjneogeneziewewnątrzkrajowejzawiera
przedewszystkimustawa-Prawoprywatnemiędzynarodowez2011r.(p.p.m.).
Budowanormykolizyjnejprawaprywatnegomiędzynarodowegojestinnaniżnormy
prawamerytorycznego,składasiębowiemzhipotezyzawierającejopissytuacji,do
którychmazastosowanietanorma,orazzdyspozycjiwskazującejprawowłaściwedla
sytuacjiopisanejwhipotezie,np.własnośćiinneprawarzeczowe(hipoteza)podlegają
prawupaństwa,wktórymznajdujesięichprzedmiot(dyspozycja).Wdyspozycjiznaj-
dujesięmiędzyinnymitzw.łącznik,zpowoduktóregodosytuacjiopisanejwhipotezie
stosujesięprawookreślonegopaństwa.Podstawęłącznikamogąstanowićmiędzy
innymiobywatelstwo,miejscezamieszkania,zwykłypobyt,siedzibaosobyprawnejlub
siedzibaprzedsiębiorstwaalbomiejscepołożeniarzeczy.Łącznikiotakichpodstawach
określanesąjakołącznikiobiektywne.Natomiastwybórprawatołączniksubiektywny
będącyprzejawemautonomiiwolistronnagruncieprawakolizyjnego.Stronymogą
bowiemwybraćprawowłaściwedlasytuacjiopisanychwhipotezachniektórychnorm,
np.dlazobowiązaniawynikającegozumowy(zob.bliżejrozdz.XIII).
Innąkwestiąjestrozstrzyganiekolizjiprawwczasie,którapowstajeprzedewszyst-
kimwzwiązkuzezmianamiwprawie.Wówczasmożebowiempowstaćwątpliwość,
któryprzepisobowiązujewdanymstaniefaktycznym,np.przepisnowejustawy(przez
pojęcieustawynależywtymfragmencieteksturozumiećtakżeinnyaktnormatywny)
czydotychczasobowiązującej.Uchyleniukolizjiprawwczasiesłużąregułyprawa
międzyczasowego.Sąonezawartewprzepisachwprowadzającychustawy(np.usta-
wa-Przepisywprowadzającekodekscywilny),wprzepisachprzejściowychlubkoń-
cowych(umieszczanychnakońcutekstuustawy)alboregułytestanowiąniepisane,
