Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
isądownictwienowoutworzonegopaństwa
6
.Ichdoświadczeniaipoglądy,
kształtowanem.in.wokresieKsięstwa,zostaływtensposóbzaimplemento-
wanewKrólestwie
7
.Namacalnymprzykłademzwiązkówmiędzyobomaorgani-
zmamipaństwowymibyłatakżepraktykakancelaryjna-ogromnaliczbaspraw
administracyjnych,majątkowychkontynuowanabyławramachtychsamych
urzędów,napodstawietychsamychprzepisów,częstoprzeztychsamychurzęd-
ników.To,żezmieniłasięosobapanującegoinazwapaństwaniewpłynęło
zregułynasprawyindywidualne-dzierżawcachciałutrzymaćswojeprawa
dodzierżawy,wierzycielczekałnaegzekucjędługu,notariuszekontynuowali
swądziałalność,wpisująckolejnesprawywtychsamychksięgach,akwestie
niezałatwionezapoprzedniegorząduczekałynarozliczenie.Elementkontynu-
acjidostrzegalnybyłwwieluobszarach.
Wśródaktówprawnychipoglądów,którezostałyprzeniesionedoKrólestwa
Polskiego,byłytedotycząceludnościżydowskiej.Podobniejakwmomencie
tworzeniaKsięstwaWarszawskiego,całościoweunormowaniesprawżydowskich
odkładanonapóźniej,zadowalającsiędoraźnymkorzystaniemzdotychczaso-
wegodorobkuprawnego,modyfikowanegozgodniezaktualnymipotrzebami8.
WKsięstwiewzakresieregulacjisprawżydowskichodwoływanosięprzede
wszystkimdotradycjitrzechporządkówprawnych-Rzeczypospolitej,Prus
inapoleońskiegoustawodawstwa,naziemiachdawnegozaboruaustriackiego
doraźnieczerpanoztamtejszychrozwiązań,natomiastwKrólestwiejednym
zważniejszychpunktówodniesieniaprzezwielelatpozostawałoKsięstwo.
WyrazistymprzykłademjestchoćbyprzyznaniemocąStatutuOrganicznego
(1815)obywatelstwawyłącznietymosobom,któreposiadałyjewpoprzed-
nimorganizmieprawnym,cooznaczałoteżpozbawienieŻydówtegostatusu
(art.10).DowodemnaznaczenieDodziedziczonejlegislacji”wsprawachżydow-
skichbyłotakżeto,żewsytuacjachnowych,gdybrakowałoregulacjiprawnych,
naktórychmożnabyłosięoprzeć,pojawiałsięchaosdecyzyjny
9
.Znacznaczęść
6ZobliczeńW
.Rostockiego(tenże,Pochodzeniespołeczne,kwalifkacjeiprzebiegkariery
urzędnikówKomisjiWojewództwaMazowieckiegowczasachKrólestwaPolskiego,Warszawa2002,
s.32)wynika,że50%urzędnikównastanowiskachkierowniczychorazśrednichstanowi-
skachwykonawczychKomisjiWojewództwaMazowieckiegozaczynałoswąkarieręwokresie
Księstwa;biorącpoduwagęwszystkiekategorieurzędników,28,3%zaczęłoswąsłużbęwtych
latach.Natematkontynuacjiwobszarzeadministracjizob.teżM.Kallas,Organyadministracji
terytorialnejwKsięstwieWarszawskim,Toruń1965,s.157.
7ZwracałnatouwagęD.Vital,APeopleApart.TheJewsinEurope1789–1939,Oxford
1999,s.79.
8Zaprzykładsłużyćtumogądziałaniazmierzającedoutworzeniarewirów-rozwiązania
prawnewprowadzonewKrólestwiebazowałynadekreciez16III1809r.,zakazującymŻydom
zamieszkiwaniaprzywskazanych,głównychulicachWarszawy.Modyfikacjępolitykidostrzec
możnatakżewkwestiiodsunięciaŻydówodprodukcjiisprzedażyalkoholu,zapowiedzianej
wKsięstwie-wokresieKrólestwaPolskiegozmianieulegaływarunkiwyłączeniaspodzakazu.
9M.Wodziński,HowModernisanAntimodernistMovement?TheEmergenceofHasidicPolitics
inCongressPoland,DAJSReview”31,2007,nr2,s.230.Brakzastanegodorobkuprawnego
dotyczyłm.in.sprawchasydów.