Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Problempodmiotowościczłowiekaznajdujesięwspółcześniewcentrum
zainteresowaniawieludyscyplinnaukowych.Wzależnościodichprzedmiotu
wróżnysposóbjestonujmowanyiinterpretowany.Najczęściejokreślasię
podmiotowośćjakoźródłowewnętrznejprzyczynowościdziałania,którema
charakterwpełniuświadomiony.Częstoeksponujesięwłasnemożliwości
człowiekawjegosamookreśleniuiautokreacji,innymrazempodkreślasię,
jesttowynikoddziaływańspołecznychnaczłowiekawprocesiejegorozwoju.
ZdaniemJ.Lipcapodmiotowośćpozwalaczłowiekowinaingerencjęwbieg
różnychspraw,ponieważpotrafionskutecznieprzerywaćsekwencjęwydarzeń
dziejącychsięwokółniegoiwynikłychznagromadzeniasięsiłodpowiednich
dorealizacjitychzasad,planówczypoleceń.Dalejmamożliwośćmodyfiko-
waćtoczącesięprocesy,kierującjewstronęcelówpożądanychidlaniego
korzystnych,orazinicjowaćnowedziałania,podejmującokreślonedecyzje
(Lipiec,1997,s.75).Jakwynikazdotychczasowychbadań,podmiotowość
stanowiistotnyczynnikindywidualnegorozwoju.J.Górniewiczpodkreśla,
żeflpodmiotowośćtofundamentbytowydlasamorealizacji.Jednostkasamo-
realizującasięjestistotąautonomiczną,działającąniezależnieodotoczenia,
niepoddającąsiębezwolniewpływomróżnychczynnikówśrodowiskaspo-
łecznego[...]jednostkawyrażaswojąistotowośćpoprzezdziałaniewświe-
ciezewnętrznym.Osiągaprzytympoczuciespełnienia”(Górniewicz,2001,
s.23).Dalejautortenstwierdza:flCzłowiek,którymaprzekonanieotym,
wywierawpływnazdarzenia,ceniswojedziałaniaisiebiesamego.Maon
poczuciewłasnejwartościwzłożonymświeciespołecznym.Kiedyjednaktraci
takieprzekonanie,jegowartośćsubiektywnaobniżasię.Wywołujetoreakcje
obronne,lękoweizmniejszamotywacjędodziałania”(Górniewicz,2001,s.25).
Jeślizatemczłowiekjestprzekonany,żejestkreatoremrzeczywistościimoże
inicjowaćróżnedziałania,wówczaswzmacniasięprocesjegosamorealizacji.
Jegodziałalnośćstajesiętwórczaidobrzesłużyzarównoindywidualnemu
rozwojowi,jakidobruwspólnemu.
Problempodmiotowościnabieraszczególnegoznaczeniawzawodachza-
ufaniapublicznego,którepełniądoniosłąrolęwżyciuspołecznymzewzględu
nacharakterrealizowanychzadań,bliskierelacjezinnymiludźmiorazwywie-
raniewpływunaichrozwój.Doprofesjitychnależyzawódpedagoga,który