Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
KlausSessar
todopierowdrugiejpołowieXXwiekuwwynikuspecyficznychbadańdotyczących
strachuprzedprzestępczością.
Jednymzpierwszychustaleńtegoobszarubadańbyłostwierdzenie,żeujawniane
wbadaniachrozmiaryowegostrachuniedająsięwytłumaczyćwsatysfakcjonujący
sposóbprzezrzeczywistystanzagrożeniaprzestępczościączyteżprzezosobistedo-
świadczeniamieszkańcówzprzestępczością,szczególnieprzestępczościązużyciem
przemocy.Oczywiściepoczątkowozakładanotutajistnienieefektywnegomechanizmu
ocharakterzepolitycznymimedialnymwywierającegowpływnaświadomośćspo-
łeczną.Mechanizmtenpoprzezrodzącąstrachdramatyzacjęjakościowonarastającego
zjawiska,wdodatkumającegozewnętrzneźródła(przestępczośćzorganizowana,prze-
stępczośćponadnarodowa,przestępczośćcudzoziemców,zamachyterrorystyczneitp.),
miałbymiećnaceluuzyskaniespołecznejakceptacjidlaograniczeniaprawiswobód
obywatelskichwceluobronybezpieczeństwawewnętrznego.Jakbyprzekonującenie
byłytakietwierdzenia,któreprzynajmniejwNiemczechznajdująpotwierdzeniewlicz-
nychalarmistycznychkampaniachzastraszaniaspołeczeństwamającychnaceluakcep-
tacjęintensywnychśrodkówkontroliinadzoru2jakowyjaśnienieomawianychzjawisk,
oneniewątpliwieniewystarczające.Stądpytanie,czystrachprzedprzestępczością
niestanowifragmentuogólnychniepokojówilękówspołecznych,poprzezktóreuzy-
skujeonswojespecyficznezabarwienie?Itaknp.Halezadałpytanie,czystrachprzed
przestępczościąniepowinienbyćtrafniejcharakteryzowanyjakonbrakbezpieczeństwa
wywołanywspółczesnymstylemżycia”(insecuritywithmodernliving),njakośćżycia”
(qualityoflife),npostrzeganienieporządku”(perceptionofdisorder)czyteżnniepokój
miejski”(urbanunease)(Hale1996:84).HopeiSparksformułujątowogólniejszyspo-
sób,stwierdzając,żenniekiedyproblemstrachuzdajesięchroniczniesplataćzdynami-
rozkładutradycjispołecznychitowarzyszącymtemuprocesowipoczuciuzakłócenia
ustalonegowcześniejporządkumoralnegoizwyczajowego”(Hope,Sparks2000:5).
NajdalejposunęlisięwtymzakresieHollwayiJefferson,którzyzjawiskostrachuprzed
przestępczościąumieszczająwramachogólnegodyskursunatematryzykawspołeczeń-
stwieponowoczesnym.Ryzyka,przedewszystkimzwiązanegozzagrożeniamidlaśro-
dowiskanaturalnegoprzedstawionymiprzezUlrichaBecka(Beck1986),którestanowi
głównącechęspołeczeństwawcoraztomniejszymstopniupewnegoswejprzyszłości.
Cechącharakterystycznątegoryzykajestto,wiedzanajegotematjestcoraztomniej-
sza,cooznacza,stajesięonocoraztrudniejszedokontroliiwymykasięwszelkim
decyzjom.Ztegowzględuprzyszłośćnależydostrachu,taksamojaknależyonado
nieustannychposzukiwańjegoopanowania,tzn.dopróbuzbrojeniaiobronyporząd-
kuspołecznegoprzeciwniedającymsięzdefiniowaćzagrożeniom.Ponieważwszystko
musimiećjakąśprzyczynę,ryzykoistrachstająsiękonstrukcjamipolitycznymi,za
pomocąktórychtworzysięodpowiedzialnośćizapomocąktórychposzukujesięnza-
gubionegopodmiotu”(nodpowiedzialnych”).Wszystkotodotyczytakżeoszacowania
ryzykastaniasięofiarąprzestępstwa(coznajdujeswojeodzwierciedlenietakżewtzw.
2
PodobnieBeckettwodniesieniudoprzestępczościpospolitejstwierdza:nwyniki[badań]wskazują,
zakres,wjakimelitypolityczneuwypuklająproblemyzwiązanezprzestępczościąinarkotykamijest
ściślepowiązanyzpoziomemzaniepokojeniaspołecznegotymizjawiskami,atymsamymsugerują,że
inicjatywapolitycznaodegrałazasadnicząrolęwgenerowaniupublicznejtroskiwokółprzestępczości
inarkotyków”(1997:23).