Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NAZWA
znacznąichczęść.20Wwynikutychdziałańwieleplacówśródmiejskichzaczęłowcoraz
większymstopniupełnićtechnicznefunkcjewęzłówdrogowych,niżprzestrzeniużytkupu-
blicznego.Coprawdastanowiłotorównocześniedodatkowyprzyczynekdlawzmożeniaru-
chuinwestycyjnegonatychobszarach,ponieważkomunikacjazapewniałałatwyidogodny
donichdostęp.Rzutplacu,zwłaszczaoplanieokręguczyowalu,częstostawałsięczynni-
kiem,którypozwalałnaprzeprowadzenieruchukołowegowtakisamsposóbjaknaskrzy-
żowaniachoruchuobwodowym.Byłotorozwiązaniekorzystneibezpiecznezwłaszcza
wówczas,gdydoobszaruplacudochodziłowięcejulic.Czasamitawspółzależnośćdziałała
jaksprzężeniezwrotne.Niektórezplacówmiejskichwłaśnieswojepowstanieirozwójza-
wdzięczajązlokalizowaniuprzyskrzyżowaniachtraskomunikacyjnychitransportuzbioro-
wego.Zauważyćmożnatozwłaszczawprzypadkachskrzyżowańoruchuokrężnym.Owal-
nylubokrągłykształtjezdniprowokujedosytuowanianajejobrzeżachzabudowy,często
podkreślającejścianąelewacjirozwiązaniewęzła.Choćwiększośćztychprzykładównadal
nosinazwę„rondo”,niemożnajednoznaczniestwierdzić,czywprzyszłościniestanąsię
placami,choćbywznaczeniuprzestrzennym.Zwłaszcza,żenawetdziśtrudno,wniektórych
przypadkach,sprecyzowaćjasno,czymtaknaprawdęróżnisięrondodeGaulle’awWar-
szawieodPlacedeGaulle’awParyżu.Nazwawłasnajestidentyczna,kształtprzestrzenny
niemaltakisam.Różnicąjesttylkoto,żejedennazwanyzostałrondem,adrugiplacem.
RondoONZwWarszawie,zjegościanąobudowy,przestrzennienieodbiegaod
podobnego,obudowanegoplacuZbawiciela.Funkcjeobutychprzestrzeniwyraźnie
zdominowanesąprzezkomunikację,acharakterwnętrzjestzbliżony.Wobuprzypad-
kachwykorzystanieśrodkowejczęściplacuirondajestniemożliwedlapieszych.Czy
wtakimrazienieprzybyłajeszczejednanazwadookreśleniaplacu?Zwłaszcza,że
przynajmniejwWarszawiewiększośćskrzyżowańtypurondouzyskałonazwywłasne
–rondoDmowskiego,Waszyngtona,JazdyPolskiej.Odwrotnie,czyniektórezplaców
słusznienadalsątymmianemokreślane?
DrassanesRotundawBarceloniezostałazaprojektowanajakojedenzelementów
nowegoimagemiasta,organizatoraIgrzyskOlimpijskich.Projekttenzdobyłw1992r.
prestiżowąnagrodęFAD(FomentodelasArtesDecorativas)wkategorii„place,parki,
drogiiinneprojekty,którewzasadniczysposóbwpłynęłynawalorkrajobrazumiasta”.21
Rotundausytuowanajestwmiejscu,którestanowiważnywęzełkomunikacyjnymia-
sta,połączeniegłównejpromenady,drogiwkierunkuwzgórzaMontjuicoraznabrzeża
portowego.Nieopodal,nazakończeniuRambla–najpopularniejszegodeptakaBarce-
lony–znajdujesięotwartynapanoramęwybrzeżaplaczkolumnąKolumba.Skompli-
kowanywęzełkomunikacyjnyDrassanesRotundazostałukrytypodkopułąwformie
płaskiegostożka.Miejscetoniejestdostępnedlapieszych.Pokryciedachuzostało
wykonanezkawałkówczarnegobazaltuoostrychkrawędziach.Ilustracjawskazuje,że
planplacunazakończeniupromenadyRamblaoptyczniejestbardzopodobnydoro-
tundyDrassanes.Obamiejsca,opróczfunkcjikomunikacyjnych,sąpunktaminatrasie
wzdłużnabrzeża,jakrównieżprzestrzeniamiotwartyminapanoramęwidokowąwkie-
runkumorza.Czyzatemtenprzykładnależałobyzaliczyćdogrupyplaców,czyfunkcja
jegoraczejskłaniadozakwalifikowaniadoprzestrzenitechnicznej?
20
W1905r.powstałprojekturuchomieniawWarszawie23liniitramwajowychobsługującychrejonśródmieścia.Początko-
wobyłytotramwajekonne,aodroku1909wszystkieliniebyłyjużobsługiwaneprzeztramwajeelektryczne.S.Dziewulski,
H.Radziszewski,Warszawa,tomII,Gospodarstwomiejskie,GeberthneriWolff,Warszawa,Lublin,Łódź,Kraków1915.
21
UrbanSpacesI(StreetsandSquares),WorldofEnvironmentalDesign,F.A.Cerver,Barcelona1994.
18
