Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogusławMilerski
Wprezentowanymartykulespróbujęwykazać,żepedagogikadialogujakokie-
runekteoretycznywpisujesięwzakresznaczeniowypedagogikihermeneutycznej
jakoparadygmatuwramachnauki/naukowychowaniu.Rozważaniabędąmiały
charaktersystematycznyisyntetyczny.Ichcelembędzierekonstrukcjawspólnych
założeńantropologiczno-ontologicznychimetodologicznych,leżącychupodstaw
tychpedagogik.Zasadnicząkonkluzjąbędziewyeksponowanieznaczeniakate-
goriirozumieniaiinterpretacjijakospoiwałączącegoobietradycjepedagogiczne.
WPolsceistniejeliczneśrodowiskoteoretykówipraktykówwychowania,odwo-
łującychsiędotradycjidialogicznej.Integrującąrolęwtymzakresieodgrywają
cyklicznekonferencjepedagogikidialoguorganizowaneprzezAkademięPedago-
gikiSpecjalnejim.MariiGrzegorzewskiejwWarszawie.Mamwrażenie,żeidee
tamformułowaneosiągnęłystandojrzałości,aichdalszyrozwójmusiwiązaćsię
zszersząperspektywąpoznawczą.Pedagogikadialogujestbowiemprzykładem
bardziejpodstawowejorientacji,amianowiciepedagogikihermeneutycznej,którą
–wnawiązaniudoprekursorówtejtradycji–możnaokreślićmianempedagogiki
humanistycznej.
Pojęciepedagogikihermeneutycznejipedagogikidialogu
Wyznaczeniewspólnegodlapedagogikihermeneutycznejipedagogikidia-
loguzakresumerytorycznegonależypoprzedzićelementarnymzdefiniowaniem
obukierunków.Pomijamtutajszczegółoweanalizyhistoryczno-rozwojowe,ogra-
niczającsięwyłączniedoprezentacjiprzyjmowanegoprzezemnierozumienia
tychpedagogik.
Pedagogikahermeneutycznapowstaławlatach50.XXw.Zajejtwórcówuzna-
jesięklasykówtzw.drugiegopokoleniaprzedstawicieliniemieckiejpedagogiki
humanistycznej,amianowicie:OttoF.Bollnow’a,ErichaWenigeraiWilhelmaFlit-
nera.Pedagogikahermeneutycznamajednakgłębszekorzenie.SięgająoneXIXw.
irodzącejsięwówczasnowoczesnejhermeneutykifilozoficznej,którejznakiem
rozpoznawczymstałysiędokonaniaFriedrichaD.E.Schleiermacheraoraztrady-
cjitzw.neohumanizmu.KluczowymmomentembyłoopracowanieprzezWilia-
maDiltheyahermeneutycznieugruntowanejteoriinaukhumanistycznych.Ztego
względupedagogikahermeneutycznajestgenetyczniezwiązanazfilozofiąDil-
theyaiwyrastającązniejpedagogikąhumanistycznąjegonastępców:Eduarda
Sprangera,TheodoraLittaiHermanaNohla.WPolscetradycjępedagogikihuma-
nistycznej,UgeisteswissenschaftlichePädagogik”określonomianemniemieckiej
pedagogikikultury.Nagruncierodzimympoglądyzbliżonedotejtradycjigłosili
zwłaszczaSergiuszHesseniBogdanNawroczyński.Instatunascendizostałyone
równieżsystematyczniezrekonstruowanem.in.przezBogdanaSuchodolskiego
iLudwikaChmaja.
Podstawowymzwornikiempedagogikihumanistycznejbyłspecyficznyprzed-
miotbadańorazokreślonametodologiajegobadania.Popierwsze,zaprzedmiot
22
