Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Budowaniepolskiejdemokracji
25
oddawnychpodziałówśrodowiskowychiwzajemnychuprzedzeń
byławspólnotawartościicelu.
Myśleniewedługwartości,odbudowywanietakzwanejpod-
miotowościzbiorowejjużprzedrokiem1989byłouważaneprzez
częśćopozycjizaswoistegorodzajusamooszustwo.Dajesięono
wytłumaczyć–pisałMaciejZalewskiw1986roku–tylkojed-
nym:Dwspólnąobawąprzedspołecznąreakcjąnaotwartąnagle,
adotądstarannieodczterdziestulatzakazanąproblematyką
władzy,ustroju,zasadpolityki”20.Opozycjaówczesna(awkaż-
dymraziejejczęśćkorowska)niezakwestionowałamonopolu
władzyaninarefleksjępolityczną,aninapolitycznedziałania.
BezwnikaniawintencjeipoglądyliderapodziemnejDWoli”,
MaciejaZalewskiego,istotnesąkonsekwencjewynikająceztak
przedstawionejocenylegalnejopozycji.
Popierwszesamooszukiwaniesięopozycjidoprowadziłodo
uwiądujejmyśliprogramowej.ZarównoDSolidarność”wlatach
1980–1981,jakidziałaczeKomitetuObywatelskiegobogaci
byliwrewolucyjnehasłaiwezwania,natomiast,jaksięokazało,
zupełniezaniedbaliprzemyślenieprogramuzmianyczy,jaktosię
dzisiajmówi,transformacjiustrojowej21.Rewolucjazaskoczyła
(jakzwykle)samychrewolucjonistówiwiodłaichpoomacku,
pozbawionychrozeznaniacodokierunków,jakieobierze.Opo-
zycjoniściwiedzielijedynie,żeniezbędnejestwprowadzenie
mechanizmówpluralizmupolitycznego,niewiedzielinatomiast,
jakiekonkretnekrokinależypodjąć,copraktyczniepluralizm
ówoznacza.Podrugiejęzyketycznywtymwypadkuprzesło-
niłcałkowiciewszystkieinnejęzyki:polityczny,ekonomiczny,
menedżerski.OpozycjawywodzącasięzkręguDantypolityki”
niewypracowałajakiegokolwiekspójnegomodelupaństwa.
Pozbawionabyłarefleksjinadporządkiemprawa,aswojego
Dheroicznegoobywatela”iwizjęspołeczeństwaobywatelskiego
całkowicieoderwałaodwymiaruekonomicznego.Niktpoważnie
niezastanawiałsięnadpytaniamiowłasność,zróżnicowanie
społeczne,prywatyzacjęgospodarkiitakdalej.(Alternatywne
odpowiedzipodsuwałatylkomyślliberalnazkręgugdańskiego
ikrakowskiego,aletaniebyładopogodzeniazprogramem
