Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ziarnkodoziarnka,azbierzesięmiarka
XXV
mysłpowołaniaCentralnejKasydlaSpółekRolniczychzsiedzibąwe
Lwowie,obejmującejswymzasięgiemjedynieziemiezaboruaustriac-
kiego.Pozwoliłotozachowaćautonomięruchuwobecspółdzielczo-
ściogólnoaustriackiej.Kasarozpoczęładziałalnośćzpoczątkiemroku
1909,aFranciszekStefczykzostałjejdyrektorem.Powołaniecentrali
finansowejruchu,skupiającejśrodkiwielulokalnychkooperatyworaz
zapewniającejimkapitałobrotowy,przyczyniłosiędoznacznegoroz-
wojuspółdzielczości.
Niezależnieodtej,niezwykleprzecieższerokozakrojonej,działal-
nościangażowałsięStefczyktakżewżyciepublicznepozadziedziną
spółdzielczości.Wroku1908zostałczłonkiemgalicyjskiegoPolskie-
goStronnictwaLudowego.Bliskibyłjegoskrzydłuumiarkowanemu,
adougrupowaniawstąpił,gdyzewzględówpragmatycznychrozpo-
częłoonowspółpracę—czyprzynajmniejpewne„zawieszeniebroni”
—zobozemkonserwatywno-ziemiańskimiwyciszyłoprzekaz„klaso-
wy”narzeczhasełwspółpracystanów.Wpływnatędecyzjęmiał
takżejużdokonanyrozwójruchuspółdzielczego,któregochłopibyli
zapleczemczłonkowskim.ZramieniaPSLkandydowałw1908roku
wwyborachdoSejmuKrajowegoizostałwybranynaposławokręgu
jasielskim.Wregionalnymparlamenciezajmowałsięsprawamirol-
nictwa,wsi,oświatyludowej,bankowościikredytóworazkwestiami
ogólnobudżetowymi.Wroku1909opublikowałbroszuręWsprawie
organizacjikrajowegorolnictwa,zawierającąszeregpostulatóworga-
nizacyjnychiustrojowychwsferzeagrarnej.Przygotowałtakżepro-
jektreformywyborczej,któryopisałwbroszurzeProblemsejmowej
reformywyborczejwświetlestatystykiludnościowejipodatkowej
(1912).Postulowałwniej,uzasadniająctoliczebnościąistrukturąza-
mieszkania,zmianykorzystnedlaPolaków,azmniejszającewpływy
ludnościukraińskiejirusińskiej.Wroku1913złożyłmandatposelski
iwystąpiłzPSL,targanegocorazsilniejszymikonfliktamiwewnętrz-
nymi,zzarysowującąsięprzewagąradykalnejgrupypodwodząJana
Stapińskiego³5,awobliczurozłamudokonanegojesieniątegoroku
³5JózefRyszardSzaflik,Orządchłopskichdusz,LudowaSpółdzielniaWydawnicza,
Warszawa1976,s.236.
