Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXIV
RemigiuszOkraska
wcześniejszym³2.Efektemtychpoczynańbyłopowstaniewciąguza-
ledwiekilkunastulat—dokońcaroku1913—73spółdzielnimleczar-
skich,mających104filieizrzeszającychniemal23tysiąceczłonków³³.
Odroku1902zinicjatywyStefczykazaczętowydawaćperiodyk
„Rocznikspółekoszczędnościipożyczekjakoteżinnychspółekrolni-
czychwGalicji”,mającycharakterprzedewszystkimdokumentacyj-
no-statystyczny.Dwalatapóźniejutworzyłiredagował„Czasopismo
dlaSpółekRolniczych”—dwujęzyczny(polsko-ukraiński)miesięcznik
propagującyspółdzielczośćwiejską,relacjonującyrozwójtegoruchu,
kształcącyodbiorcówwzakresieupraw,hodowliiprowadzeniago-
spodarstw.Wroku1904Stefczykwziąłudziałwmiędzynarodowym
kongresiespółdzielczymwBudapeszcie.
Wodpowiedzinaplanyrząduaustriackiego,zamierzającegopo-
wołaćwspólnądlawszystkichziemmonarchiispółdzielcząinstytucję
finansową,wpołowiepierwszejdekadyXXstuleciaprzedstawiłal-
ternatywnąwizjęwbroszurzeProjektstatutuCentralnejKasySpółek
RolniczychiskrytykowałrządowypomysłwbroszurzeOrządowym
projekciezałożeniacentralnejkasydlastowarzyszeń.Jakkolwiek
sednemjegoargumentacjibyływzględyorganizacyjneiinteresspół-
dzielczości,wpływnatakiestanowiskomiałatakżechęćocalenianie-
zależnościpolskiegoruchuspółdzielczegojakojednejzformorganiza-
cyjnychaktywności,którauswegocelumiałanietylkopoprawębytu
ekonomicznegomaswłościańskich,aletakżeobronę„polskiegostanu
posiadania”.Jegozabiegizyskałypoparciedziałaczyspółdzielczychin-
nychnarodówmonarchii.RządaustriackiusiłowałzłagodzićopórStef-
czyka,przyznającmujednozwysokichodznaczeńpaństwowych,ten
jednakostentacyjnieodmówiłprzyjęciago,cobyło,jakstwierdzaZyg-
muntChmielewski,„fenomenemwpaństwiedynastycznym”³⁴.Osta-
tecznieudałosięStefczykowiprzeforsowaćwSejmieKrajowympo-
³2StefanWrzosek,ZhistoriispółdzielczościmleczarskiejwPolscedo1939roku.
Problematykaekonomicznaiorganizacyjna,ZakładWydawnictwCentraliRolniczej
Spółdzielni,Warszawa1965,s.37-42.
³³TadeuszKłapkowski,Patronackiespółdzielnie…,s.181-182.
³⁴ZygmuntChmielewski,KartkizprzeszłościCentralnejKasySpółekRolniczych.
Wydanewtrzydziestymrokujejdziałalnościizjejzasiłku,NakłademSpółdzielczego
InstytutuNaukowego,Warszawa1939,s.30.
