Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jaksięmówiipiszewszkole?…
ty.Stanowijąbezwątpieniaokazywanieszacunkudlainnościpartne-
raijegospołecznejroli,awkonsekwencjidlajegodziałań.Postawata
winnaoczywiścieznaleźćodzwierciedleniewjęzyku.Jednakbezwyraź-
nejwykładnitreścipojęciaiichimplikacjiwobszarzezachowań,jego
interpretacjaszłaczęstowkierunkuskracaniadystansupomiędzyna-
uczycielemajegowychowankami,neutralizacjiichnaturalnejinności.
Wrezultaciewbrewtradycyjnemumodelowinauczaniaiwychowania,
wktórymuczeńnaśladujenauczyciela,doszłodoodwróceniarelacji.Po-
jawiłysiępostroniedorosłychpróbyupodabnianiasiędomłodzieżypo-
przezprzejmowaniewłaściwychjejwzorcówkulturowych,np.wstroju,
wysławianiusię,demonstrowanychupodobaniach.Zdążeńdoskracania
dystansuorazneutralizowaniawspomnianejinnościzrodziłosiętolero-
wanieprzeznauczycielatraktowaniagoprzezwychowankówwsposób
bezceremonialny.Demokratyzacjaznalazłasięnamanowcach.Okazało
sięmianowicie,żezerwaniezzasadamitradycyjnejetykietyjęzykowej
wymuszającejwsposóbnaturalnygrzecznośćwimiępartnerstwaedu-
kacyjnego,rozumianegofałszywiejakorównośćikoleżeństwo,zaowoco-
wałolekceważeniemosób.Odobrazysłowemniejestdalekodoczynów
czystofizycznych,czegoprzykładymożnabyłowostatnichlatachwielo-
krotniezobaczyćdziękitelewizji.Wychowawczokorzystniejszawydaje
siętradycjawytworzonawkrajachjęzykaniemieckiego,którarealizo-
wałazasadędowartościowywaniaaniedegradowania,wprowadzając
zwyczajzwracaniasiędoosóbwwieku13-14lat(potzw.konfirmacji
ibierzmowaniu)wtrzeciejosobieliczbymnogiej.WPolscewdawnym
ośmioletnimgimnazjum,którestanowiłobardzoskuteczneśrodowisko
socjalizacyjne,nauczycielerównieżczęstoużywaliwstosunkudowycho-
wankówstarszychklasformygrzecznościowej:pan,pani.
Szkołamusiwziąćzdecydowaniewobronędialektkulturalny,podob-
niejakpowinnabronićzakotwiczonejwswoistościprocesównauczania
iwychowaniakonwencjizachowańjęzykowych,którakażeodróżniać
sytuacjeoficjalneodnieoficjalnych,określaichzakres.Wyznaczającich
relacjeiukłady,wprowadzaporządekwcałościowotraktowanypejzaż
dydaktyczny.Realizacjawymienionychpostulatówwpisujesięwsposób
naturalnyjakotreśćprogramowegozaleceniakształtowaniauuczniów
świadomościjęzykowej.Mieścisięwnimzarównowiedzaojęzyku-jaki
jest,lecztakżeotym,jakposługiwaćsięnimsprawnieipoprawnie.Po-
17
