Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
I.Uwagiwstępnedlateoriinowegoczłowieka
Zarysowanytumodelnowegoczłowiekajesttypemidealnym,wrzeczywi-
stościschemattzw.zwykłegowychowaniamożezawieraćelementyzkatalo-
gukreacjinowegoczłowiekaiwtensposóbzbliżasiędokoncepcjiwychowa-
nianowegoczłowieka.Wektorodwrotny,choćwystępuje,jestznacznierzad-
szy,bowiemwypaczaistotęinstrumentalnościprojektuokreślanegotym
terminem.
NazakończeniemożnaprzytoczyćsłowaBogdanaSuchodolskiego,które,
poodrzuceniucałejpropagandowo-ideologicznejotoczki,przynajmniejwpew-
nymzakresieprzybliżająnasdowizerunkusocjalistycznegopostrzegania
nowegoczłowieka:
Wychowanienowegoczłowiekaprzyszłościjestwnaszejepocewychowaniemludzinamia-
możliwościipotrzeb,jakiestwarzaustrójspołecznejsprawiedliwościijegoinstytucje,wy-
magającesamorządnegoizaangażowanegowspółdziałaniawszystkichobywateli.Iwtymza-
kresienowyczłowiekniejestodrębnąiswoistąkreacjąprzyszłości,leczwyrazemprzekształ-
ceniasięludziwaktualnychwarunkachichżyciaiwymagającychcorazbardziejzasadniczej
odmiany.Wychowanieczłowiekaprzyszłościniejestwięczaszczepianiemoczekiwaniananowe
czasy,którenadejdą_jestkształceniemumiejętnościwłaściwegowyborudrogiwiodącejwprzy-
szłość,gotowościzaangażowaniasiępostroniesiłtwórczychprzyszłości.50
MimożesłowatezostałynapisanewlatachsiedemdziesiątychXXw.,
wskazująnapriorytetywkonstrukcjinowegoczłowieka.
50B.Suchodolski,Oświataiczłowiek,s.10_11.Czymożnacałkowiciewyzbyćsię
marzeńidążeńdonowegoczłowieka?Odpowiedźjestjednoznaczna_nie.Wskazujenato
choćbyanalogicznyproblemzbliskąnowemuczłowiekowiideąutopizmu.PrzemysławWiel-
gosztwierdzi,żeniemamożliwościcałkowitegowyzbyciasięutopijnychmarzeńodążeniudo
nowegoświata.Zredukowanieswejkrytykidoracjonalniepostrzeganegolabilnegoświatarze-
czywistościprowadzidooderwaniasięodprocesów,jakimjestonapoddana.Dopierokreowa-
nieutopiiusprawiedliwiakrytykiteraźniejszościidajeasumptdojejzmiany.P.Wielgosz,
Wartośćmarzeniaolepszymświecie,WiadomościKulturalne1997,nr6.Wielgoszprzywołu-
jejednocześnieksiążkęHerbertaMarcusego,Człowiekjednowymiarowy.Badanianadideo-
logiąrozwiniętegospołeczeństwaprzemysłowego(Warszawa1991),którarównieżdowodzide-
strukcyjnościiparaliżukrytycyzmujakoskutkówantyutopijności.