Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ichjedynymBogiem.Tobyłajegoczęśćumowy.Żydziwzamianmieliprzestrzegaćjego
praw,któremówiły,jaknależymuoddawaćcześćizachowywaćsięwobecinnychludzi.
ŻydzinieuznawaliPrawaMojżeszowegozaciężar–przeciwnie,widzieliwnimnajwiększy
dar,jakiotrzymaliodBoga.Obecnośćwywodzącegosięzboskiegonadaniaprawa
iwypełnianiejegonakazówprzezwszystkichwyznawcówstanowitrzeciącechę
charakterystycznąjudaizmu.
PrawoMojżeszowe–obowiązkiIzraela
Określenie„PrawoMojżeszowe”jestraczejniezgrabnymprzekłademhebrajskiegosłowa
„Tora”,lepszymodpowiednikiembyłybymoże„przewodnik”lub„wskazania”.Wkażdym
raziestarożytniŻydzitymterminemokreślalizbiórpraw,którezgodniezichwiarąMojżesz
otrzymałnagórzeSynaj,aktórespisanezostaływKsiędzeWyjścia,KsiędzeKapłańskiej,
KsiędzeLiczbiKsiędzePowtórzonegoPrawa.Torąnazywanorównieżzbiórpowyższych
ksiąg,obejmującytakżeKsięgęRodzaju.StanowiąoneserceiduszęBibliihebrajskiej,dziś
nazywamytenzbiórPentateuchem,czyli„pięciomazwojami”(inaczejPięcioksięgiem).
Wtychtekstachznalazłysięnajważniejszeżydowskieopowieściostworzeniuiprastarych
dziejach,włączniezpodaniamioAdamieiEwie,arceNoego,wieżyBabel,jakrównież
żydowskichpatriarchachimatriarchiniach(AbrahamieiSarze,IzaakuiRebece,JakubieiLei
orazRacheli)orazodwunastuojcachdwunastuplemionIzraela,czyliJudzieijegobraciach.
TostądznamyteżpodaniaoMojżeszu,wyjściuzEgiptuitułaczcepopustyniprzed
wejściemdoZiemiObiecanej.Tuwreszciezgromadzonesąwszystkieprawaprzekazane
przezBogaMojżeszowinagórzeSynaj;prawaokreślająceregułykultuizachowania
dopuszczalnewramachwspólnoty,któresąwyznaczonemiędzyinnymiprzez
dziesięćprzykazań.
WspółcześnichrześcijanieczęstoniewłaściwierozumiejąintencjęicelPrawa
Mojżeszowego.Niechodziłooto,żestarożytniŻydzisądzili,żemusząprzestrzegać
wszystkichnakazówPrawaMojżeszowego,abyzyskaćsobieprzychylnośćBoga(dziśteżtak
niejest).Sensjudaizmunieleżywtym,bytrzymaćsiędługiejlistynakazówizakazów,
comagwarantowaćzbawienie.Badaczecorazczęściejzdająsobiesprawę,żestarożytni
Żydzibyliprzywiązanidoswojegoprawa,ponieważbyłoonodaremBoga.Byli„narodem
wybranym”,ludemBożym,aprawomiałoimwskazywać,jakżyćwzgodzieztym
powołaniem.PrzestrzeganienakazówPrawaMojżeszowegoniebyłotraktowanejakojakieś
szczególnepoświęcenie,znienawidzonywysiłek.Przeciwnie–stanowiłonajwiększąradość
Izraela.
Naprawoskładająsięzasadyokreślająceformysprawowaniakultuiżyciespołeczne.Jego
regułymówią,jaknależyczcićBogaiwspółżyćzsąsiadami.WkontekścieIwiekun.e.nie
byłotamnicnadzwyczajnego:zakazzabijania,kradzieży,składaniafałszywegoświadectwa,
wymógzadośćuczynieniawprzypadkuwyrządzeniaszkodyiwreszcienakazoddawaniaczci
Bogu.Wtejepoceinnekultyreligijneniedysponowałytakimispisanymizasadami
etycznymi,conieznaczy,żeówcześniebyłyoneczymśdziwnym.NiektórenakazyPrawa
Mojżeszowegowprawiałyjednakosobypostronnewosłupienie.Żydzimusielinaprzykład
obrzezaćchłopców,ausunięcienapletkabyłodlanich„znakiemprzymierza”,którymiał
symbolizowaćprzynależnośćdonaroduwybranego.Egipscykapłanirównieżpraktykowali
obrzezanie,aletoŻydzibyliztegopowoduwyszydzani,bowiemwpowszechnymodczuciu
współczesnychobyczajtenbyłpoprostuprzymusowymokaleczaniem.Wsiódmymdniu
tygodnia–wszabat–Żydziniepracowali,ponieważuważali,żetodzieńświęty.Poganie
takżecyklicznieobchodziliświętanacześćswoichbogów,aleniktnatenczasnieprzestawał
pracować.Żydziuznawalitozawielkidar–mielitakidzień,kiedymogliodpocząćodpracy
izrodzinąorazprzyjaciółmiradowaćsięwspólnymposiłkiem,apotemwspólnieczcić
