Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.RozdziałII.Nacjonalizmfrancuskiego...
przekonaniaodanejFrancjimisjiodmienieniaświata.Francjastajesiętedy
narodemwybranym,Izraelemdemokracjiirepublikanizmu.Tennowymit
bliskijestjużRomantyzmowiiideimesjanistycznej,jeślinawetjestubrany
wszatyracjonalizmuOświecenia.Aletanowaformułapatriotyzmu-nacjona-
lizmuoznaczajeszczejednąprzemianę,którąpodkreślafrancuskabadaczkai
PrzezdziesięćstulecipatriotyzmdlaFrancuzówpolegałnastreszczeniutego,
cokochali—odRewolucjibędziepolegałprzedewszystkimnaumiejętności
nienawidzenia.Dotądbyćpatriotąznaczyłoszanowaćibronićdziedzictwaojców.
Odtądznaczyćbędzienienawidzićobcego
119
.
WmicietymFrancjazostajeutożsamionaztym,corewolucyjneizdemokra-
cją,republiką,prawamiczłowieka,równościąwobecprawa,antyklerykalizmem.
Konsekwentniezagranicęopierającąsięrewolucyjnymarmiomutożsamiono
zkontrrewolucjąitodotegostopnia,żenietylkoMariaAntoninajakoAustriacz-
kastałasięsynonimemkontrrewolucyjnejzdrady,alenawetjejmąż—jak
najbardziejfrancuskiLudwikXVI—zostałuznanyzanzagranicznegowroga”
120
.
Przeciwkozagranicznejkontrrewolucjifrancuscyrewolucjoniściogłaszają
wojnęnarodową.AugustinCochincharakteryzujetennacjonalizmnastępującoi
Jakobinipostrzegalisięwówczasjakoczołówkaeuropejskiejrepubliki.Jeśli
ichpatriotyzmzatrzymałsiępośrodkudrogi,najednościfrancuskiej,toztej
racji,żeoileprowincjefrancuskieuległyjakobińskiejjedności,otylenarody
zagranicznesięjejoparły.Jeślibronilifrancuskichgranic,todlatego,żebyłyone
zarazemgranicamiRewolucjiLudzkości(...).Patriotyzmtenzmieniłdziśswoje
imię,aleniezasady:dziśnazywasięhumanitaryzmemipracujedlalikwidacji
tejFrancji,któraprzezmomentsłużyłamujakoinstrumentiśrodek
121
.
Jednakównmoment”byłnatyledługi,żezrodziłnacjonalizm.
119
120
M.-M.Martin,Histoirede...,s.312.
J.Plumyene,Lesnations…,s.26.
121
A.Cochin,LePatriotismehumanitaire,nLaRevueuniverselle”(dalejnRU”),t.I,z.1,
01.04.1920,s.36,37.
–59–
