Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Obszaryźródłotwórcze
1.Recepcjeideowe
P
odstawyideowekoncepcjiformułowanychprzezWincentegoWitosawy-
wodziłysięzkilkuobszarówźródłowych:zarównozdoświadczeniateraź-
niejszości,wjakiejprzyszłomużyćidziałać,jakizrefleksjinadprzeszłością,
dziejaminaroduipaństwapolskiego.MyślWitosaczerpałazszerokopojętej
narodowejtradycjihistorycznej,atakżezobszaruideowegoipraktykinurtów
politycznychobecnychnapłaszczyźnieeuropejskiej:agraryzmu,chrześcijańskiej
demokracji,demokratycznegoliberalizmu.Źródełjegomyślipolitycznejnależy
szukaćprzedewszystkimwideologii
1
,przeszłościhistorycznejorazwewspół-
czesnościipostulowanejwizjiprzyszłości.
1
Mianemideologiiokreślasiękażdyzbióruporządkowanychpoglądów(religijnych,po-
litycznych,prawnych,przyrodniczych,artystycznych,filozoficznych)służącychludziom
otożsamychpoglądachdoobjaśnianiaotaczającegoichświata;służyonwalceolepsze
miejscewspołeczeństwieorazuzasadniadziałaniapolitycznewcałości,odnoszącsiędo
celów,któremajązakończyćpewienetapdziałań,którymjestzdobyciewładzy,irozwijać
jedalej.Społecznąfunkcjąideologiijestartykulacjacelówaktywnościidopuszczalnych
sposobówichosiąganiaorazmotywacjaichzasadnościwzględamiuznawanymizawyż-
szeniżjednostkowyinteres.Podpojęciemideologiinależyrozumiećzbiórpoglądówczy
sądów(naukowych,filozoficznych,religijnych,bywymienićtylkonajważniejsze),które
wprzekonaniudanejgrupyspołecznejwyrażająjejinteresyiotyleakceptowanewra-
machokreślonejideologii,oilepozostająwzgodziezsubiektywnymodczucieminteresu
określonejgrupy.Ideologiepolityczneróżnymikonfiguracjamizespołówpolitycznych.
Każdarozwiniętaformamyślipolitycznejskładasięzwieluideipolitycznych,tezaś
elementarnymskładnikiemmyślipolitycznej.Każdaideazawieraszerszelubwęższe
spektrumtreściowewróżnychodpowiedziachnatesame,związaneznią,fundamentalne
pytaniamyślipolitycznej.Wideachpolitycznychopisypolitykisplatająsięzjejbardziej
lubmniejwyidealizowanymiwzorcami.Zob.R.Tokarczyk,Współczesnedoktrynypolityczne,
Warszawa2008,s.22–25.