Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
I.Czynnikirozwojuzteoriibiegunówwzrostu…
Autorprzyznawałkluczowąrolęwpostępiegospodarczyminnowacjom,któ-
rychźródłemsąszczególniewiększepodmiotyiichgrupy(Perroux1956).Wory-
ginalnejkoncepcjibiegunywzrostuskładająsięzklastranapędowychprze-
mysłówgenerującychefektyrozprzestrzenianiawzrostu,któremogą,alenie
muszą,byćzlokalizowanewokreślonymterytorium,leczdziałająwjednym
obszarzeekonomicznym(Perroux1970).
F.Perrouxokreślaprzestrzeńekonomicznąm.in.jakoplan–zestawrelacji
międzyfirmami,dostawcamiiklientami(Perroux1950,95).Ekonomicznyobszar
firmyjestprzedewszystkimstrukturąrelacji,wdużymstopniuniezależnąod
przestrzenigeograficznej.Jakopolesił,ekonomicznaprzestrzeńskładasięzcen-
trów–biegunów.Każdecentrumbędącecentrumprzyciąganiaznajdujesię
wukładzieinnychcentrów.Każdaprzestrzeńjestzestawemcentrówipowiązań
międzynimi.Firma,rozważanajakocentrum,przyciągaludziiprzedmiotydo
swojejprzestrzenilubprzesuwaje,powodującnp.odwrócenieruchuturystyczne-
go.Przeztenprocesokreślonazostajeekonomicznasferawpływu,niekoniecznie
odpowiadającaprzestrzenitopograficznej,np.danegoregionu.Firmywtymsa-
mymobszarzeekonomicznymtoteżfirmydziałającewoparciuojednolite
uwarunkowaniakosztowo-cenowe(Perroux1950,95–96).
WteoriiF.Perrouxnierównowagajestnaturalnącechąwolnegorynku.Nie-
konieczniemaonacharakterprzestrzenny.Przestrzeńjesttuwielowymiarowym
środowiskiem,wktórymprywatnefirmyrealizująswojestrategie.
Biegunwzrostutostruktura–układ,którymamożliwośćindukowaniawzro-
stuwinnychstrukturach.Rezultatytegopodejściasąnastępujące:a)biegunjest
koncentracjączynnikówprodukcyjnych;b)wzrostobjawiasięjakodyfuzjawzro-
stuiefektyrozprzestrzeniania;c)zewzględunafakt,żedużefirmydziałająjak
magnes,potrzebująoneinwestycji,byrealizowaćswojąrolęizapewnićwzrostre-
gionalny;d)wrozwijającymsięregionieczykrajumiędzynarodowakorporacja
pełniącarolębiegunawzrostumożedziałaćjaklokalneprzedsiębiorstwozpew-
nymipozytywnymiefektamidlacałejgospodarki.Teoriabiegunówwzrostuuza-
sadniakoniecznośćciągłejinterwencji,bywspieraćipromowaćbiegunywzrostu
(Perroux1970,PopaiBelu,2009,1–2).
Sandretto(2009,62)uważa,żeważnymdorobkiemF.Perrouxjestanalizado-
minacjiekonomicznej.WedługF.Perrouxefektdominacjimatrzykomponenty.
Pierwszyodnosisiędorelatywnychrozmiarówpodmiotów,włączającwtoakty-
wa,udziałwpodażyipopycie,dostępdoinformacjietc.Drugikomponent,tosiła
przetargowa–możliwośćnegocjacjiwarunkówikursówwymiany,anawetusta-
laniaregułgry.Trzecielementdominacjijednostki,toprzynależeniedostrefyak-
tywnej,pozycja,jakąmawtejstrefie,rodzajprowadzonejdziałalności.Siłado-
minacjipodmiotuniejestograniczonadojegocechindywidualnych,alewynika
zefektówsynergiiorazkorzyścizewnętrznych–zezwiązkówjednostkizjejoto-
