Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Teoriabiegunówwzrostuiczynnikirozwojuwniejwskazane
19
zmienićwefektywypłukiwania,gdybiegunwzrostuwyciągazasobyzokolicz-
nychterytoriów.Migracjapracownikówwkierunkubiegunaikoncentracja
wniminwestycjiorazwysokiejjakościusługmożeprowadzićdodalszejpola-
ryzacjiwzrostugospodarczego,ograniczającgogdzieindziej.Występowanie
efektówzewnętrznychopartejestnaciągłymwzrościewbieguniewzrostu,który
wkońcudoprowadzidoniekorzyściskali,zewzględunazatłoczenieiwzrost
kosztówczynnikówwytwórczych.
Teoriabiegunówwzrostujesttakżeteoriąopartąnaaglomeracji.Nowepro-
duktyłatwiejpowstająwwielkich,zróżnicowanychobszarachmetropolitalnych,
zezróżnicowanąstrukturąprzemysłowąibaząumiejętności,aszczególniezza-
rządamikorporacji,anastępnierozprzestrzeniająsięnaotoczenieiperyferie
(McCannivanOort,2009,23).
Zainteresowaniesprawamiprzestrzennymiigospodarkąregionalnąwteo-
riachodwołującychsiędopodobnychzałożeń,coteoriabiegunówwzrostu,od-
żyłowlatach90.,wpracachPaulaKrugmana(1991)iMichaelaPortera(1990).
Rozwinęlioniteżdotychczasowespostrzeżenia,wprzypadkuM.Porteraszcze-
gólniezwracającuwagęnaznaczeniezewnętrznegootoczenia,którepowinnoza-
pewniaćfirmombranżykluczowejnadanymtereniesprawnedziałanie.Teoria
M.PorterabazujejednaknawywodzącejsięjużzkońcaXIXwiekukoncepcji
terytorialnychsystemówprodukcyjnychAlfredaMarshalla(1890).
WniniejszymrozdzialeprzedstawiasięoryginalnąkoncepcjęF.Perrouxoraz
jejinterpretacjęwujęciukluczowychkwestii,tj.znaczeniaprzestrzeniekono-
micznejigeograficznej,rolikorzyścizaglomeracjiiefektówzewnętrznychoraz
znaczeniainnowacji.Ponadtoprzedstawiasięrozwinięciateoriibiegunówwzro-
stuijejkrytykęorazpodsumowujesięczynnikirozwojuwskazanewteoriibie-
gunówwzrostuijejrozwinięciach.
1.1.OryginalnakoncepcjaFrançoisPerroux
WedługF.Perroux(Perroux1965,zaPosner1966,384),niektóreprzemysły
przezswojewydatkiinwestycyjnemogąnapędzaćrozwójinnychbranż.Dlapo-
budzaniawzrostuważnejestwyróżnieniebranż,którenapędzająiktóresąnapę-
dzane.Charakternapędzającymają,wedługF.Perroux,głównienowebranże,jak
elektronika,aletepotrzebujądlarozwojubranżwzrostowych,takichjak:prze-
mysłstalowyczyśrodkówtransportu.Sektoraminapędowyminiebędąjednak
branżetradycyjne,jakprzemysłmeblarski.Wzrostrozprzestrzeniasięzewzględu
nazmienionewwynikuinnowacjiwymaganiaodnośniedopośrednichikomple-
mentarnychproduktóworazprzezzmienioną,wposzukiwaniunowychmożli-
wościzysku,strukturęprzemysłową.
