Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Teoriabiegunówwzrostuiczynnikirozwojuwniejwskazane
21
czeniem.F.Perrouxwyróżniatrzyrodzajerelacjiopartychnasile:a)wpływ–gdy
jednostkaAstarasięzmienićzachowaniejednostkiBsiłą,przezperswazjęlub
używającswojejwładzy;b)impozycja,tj.narzucenie,comarobićjednostkapod-
legła,aczegonierobić–np.metropolieiichkolonie,embargo,blokadywwy-
mianiezagranicznejczycenyproducentawrelacjachmiędzyprywatnymipod-
miotami;c)podporządkowanie–wpływstrukturalny,zinstytucjonalizowanylub
nie.Czynnikiemrozwojujestzaśposzukiwaniesiły,cojestmotywacjąrównie
silnąjakdobrobytizyskpieniężny(Perroux1950a).
Rozwójgospodarczymacharaktercyklicznegoprocesuwzbudzanegoprzez
czynnikirozwoju,któregoefektysąkumulowanewgospodarce(Perroux1950).
Działalnośćgospodarczawykazujewówczastendencjedoprzestrzennejkoncen-
tracji,tworzącskupiskafirmiinstytucji.Procestenróżnicujeprzestrzeńnaob-
szarywzrostuipozostałe(Szczepański,Śliz2011).F.Perroux(1956)widziałnie-
doskonałośćzmiennychwykorzystywanychdlapomiaruwzrostugospodarczego
wpostaciproduktunarodowego,konsumpcji,dochodówczystrukturysekto-
rowej,gdyżwedługniegonieobejmująonem.in.kosztówspołecznych,przy
jakichsąuzyskiwane.
FrançoisPerrouxuważał,żeterytorialnaaglomeracjadostarczadodatkowych
impulsówdladziałalnościgospodarczej.Wskazywał,żeintensyfikacjadziałal-
nościekonomicznejnastępujewwynikubliskościikontaktówmiędzyludzkich,
indukującychwzrostpopytukonsumpcyjnegoorazwzrostdochodu.Uważałteż,
żebiegunwzrostumawpływnaformacjęklasyprzedsiębiorców,wykwalifikowa-
nejsiłyroboczej,zespołówroboczych,zwiększeniemiędzyregionalnychróżnic
iinterakcjęinnychbiegunówzpierwotnym(Perroux1970).
WedługF.Perroux(1956),postępgospodarczyzależyodinnowacjiidyfuzji
innowacji.Jakoinnowacjępojmowałonzmianętechnikprodukcyjnychskutku-
jącąnowymiproduktamiiniższymikosztami.Innowacjerozprzestrzeniająsięho-
ryzontalniedoinnychfirmwinnowacyjnymprzemyślelubwertykalnie
wpowiązanychprzemysłach.F.Perrouxpostrzegałprocesinnowacyjny,jakoko-
lektywnyikooperatywny,wujęciumetod,podmiotówirezultatów.Innowacjesą
rezultatemraczejwspólnychwysiłkówdużychgrupekonomicznychniżjedno-
stek.Pojawiająsięgłówniewśrodowiskuoligopolistycznym,niewdoskonałej
konkurencji,czyliprzyinterwencjonizmie,aniewolnymrynku.Modelczystego
monopolu,jeślitowarzyszymuwolnośćwejścia,dalepszeefektywujęciuinno-
wacyjnościniżmodelwpełnikonkurencyjny.Wynikatozbrakuśrodkównaba-
daniawprzypadkumałychfirmoraztrudnościzawłaszczeniasobiekorzyścizin-
nowacji.Należyzaznaczyć,żechoćpodejścietomauzasadnienie,tojednak
większośćinnowacjirewolucyjnychpowstaławmałychpodmiotach.Duże,mimo
żewdrażająwięcejinnowacjiiwięcejśrodkówprzeznaczająnabadania,podejmu-
jągłównieinnowacjeewolucyjne,choćczęstopowstałynp.jakogarażowefirmy,